2003 yılında Cihan Şan, Aydın Orak ve Ömer Şahin tarafından kurulan ve biri "Bir Delinin Güncesi"nin Kürtçesi olmak üzere iki oyun sahneyen Tiyatro Avesta, bu defa mizah yazarı Aziz Nesin'in yazdığı "Tu Ne Gara yî"(Sen Gara Değilsin) adlı eserini Kürtçeye çevirip sıkı prova sürecine girdi.

Mehmet Dicle'nin Kürtçeye çevirdiği oyunun yönetmenliğini İstanbul Devlet Tiyatroları sanatçısı Turgay Tanülkü yapıyor. Aydın Orak, Remzi Pamukçu ve Ömer Şahin'in rol aldığı oyunun konusu; Günümüzde alışılagelen kahramanlık olgusunu en iyi ve hicivli şekilde ele alan yazar Aziz Nesin, kahramanların bilmediğimiz yönlerini, baştacı yaptığımız, anıtını diktiğimiz, hatta taptığımız önder ve tarihe mal olmuş kahramanların olasılık içi boş ve sahte kahramanlar olabileceğini mizahi bir dille sahneye aktarıyor.

Her dilde tiyatro yapılmalı

Oyunun yönetmeni Turgay Tanülkü ilk defa Kürtçe oyun yönetmesini, oyunu sahneleme biçimini ve yaşadıkları zorlukları şöyle anlattı; "Seçilen oyun zaten evrensel bir oyun. Dolayısıyla herkesin anlayabileceği bir düzeyde olması gerekir. Nasıl bir ingilizce oyun herkes tarafından kabul görüp izleniyorsa, Kürtçe ve ya Lazca da oynanıp izlenilebilinir. Her dilde tiyatro yapılması gerekir ve bu da haktır zaten. Bu gibi eserler ortak eserlerdir zaten, dolayısıyla ortak yazılan tüm eserlerin her dilde oynanmasından yanayız ve onun için de bu uğraşı veriyoruz. Genç bir kadroyla çalışıyorum. Deneyimli ve ya deneyimsiz, herkese yöreğimiz açık bizim. Seyirciden de bu duyarlılığı bekliyoruz. Çünkü bütün kültürler bizim diye bas bas bağırıyorsak, buna da yol vermemiz gerekir. Bütün tiyatroların kapıları kültür adına açılması gerekir".

Aziz Nesin'in bütün eserleri çeşitli dillere çevrildiğini, ayrıca Aziz Nesin'in Türkiye'yi dolaşarak eserlerini yazdığını ve toplumu tanıyıp yazdığını söyleyen Tanülkü;"Dolayısıyla bu oyun her dilde ve her yörede oynanması gerekir" diyor. "Eğer bir yöre halkı sadece Kürtçe biliyorsa kalkıpta ona Türkçe oyun dayatamazsınız" diyen Tanülkü şöyle devam etti; "Çünkü ben İngilizce'yi çok iyi bilen bir insan değilim, ama izlerim, oyunun mizansenine bakarım, oyuncuların duygularına bakarım, oradan oyunu çözümlerim, bu da aynı şey".

Herkesin anlayacağı bir sahne dili

Oyunun yönetmen Turgay Tanülkü şöyle devam etti; "Eğer kültür hizmeti yapıyorsanız, siz köylere gidecekseniz, o köylünün anladığı dilde oyunları götürmelisiniz. Her şeyden önce her köy ve ya bölgenin Kürtçe'sini bilip ona göre ortak bir anlatım tarzını, yani dildeki beraberliği yakalamamız gerekiyor. Herkesin anlayacağı ortak Kürtçe'yi oyunumuzda kullanmaya çabalamamız gerekiyor".

Oyunu reji açısından ele aldığında, ister Kürtçe bilsin ister bilmesin, herkesin bu oyundan anlamasının sağlanması gerektiğini söyleyen Tanülkü konuşmasını şöyle bitirdi; "Kürtçe bilmiyorum, fakat bu konuda dili çok iyi bilen arkadaşlar, dil proplemini hallediyorlar. Bu oyun gerek yurtiçi, gerek yurtdışında sahnelenecek ve insanlar kendi öz kültürlerine ait olan dillerinde oyunu seyredecekler. Herhalde Aziz Nesin sağ olsaydı, haydi bu oyunu birlikte Kürtçe'ye çevirelim derdi". İSTANBUL

İRTİBAT: tiyatroavesta@gmail.com 0535 685 26 06