| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Bir Aktörün Serüvenleri: Yaman Tüzcet
Serkan Fırtına



“Anı yazmak, ölümün elinden bir şeyler kurtarmaktır” Yaman Tüzcet kitabına André Gide’den bu alıntıyla başlıyor. Ve okudukça anlıyoruz ki, ölümün elinden iyi ki kurtulmuşlar, ve sözcüklere dökülmüşler… Anıları yazıya dökmek bireysel tarihten toplumsal tarihe eklemlenmektir. Hele ki yaşanılan tarihsel süreç, Türkiye’nin kültürel, sanatsal, siyasal değişimlerinin önemli evrelerine tanıklık etmişse anlatılanların sadece bir çift anıdan ibaret olmadığı ortaya çıkar.

Dünyada aktörlerin hayatı hep ilgi çeken bir konu olarak dikkat çekmiştir. Özellikle perdenin önündekilerin, perde arkasında yaşadıklarıdır merak edilen. Bir aktör ve aktristin yaşamlarının perde arkasıdır merak öğesinin en diri olduğu alan.

Anılarından oluşan kitabına verdiği isimden de belli olduğu gibi öncelikle bir aktör Yaman Tüzcet, İstanbul Şehir Tiyatroları’ndan Münir Özkul Tiyatrosu’na, Muammer Karaca Tiyatrosu’ndan bir çok sinema ve televizyon yapımına kadar aktörlüğün çeşitli alanlarında yer alan, seslendirme sanatçılığından, karikatüristliğe, Sirk sunuculuğundan, Gazino komedyenliğine kadar, kendine çok farklı alanlar yaratabilmiş büyük bir sanatçı…

Onu tanımlayabilmek için özgeçmişinde yer aldığı onlarca sanatsal ve kültürel çalışma dışında, kesinlikle atlanmaması gereken ve kitabı okurken fark edeceğiniz, yakın çevresinin tabiriyle “bohem” bir hayatı hücrelerine kadar yaşayan bir serüvenci olduğu gerçeğidir.

Şarap daha bir lezzetli olsun diye bekletilir ya hani, Yaman Tüzcet’de anılarını demlenmesi için zihin fıçılarında epey bekletmiş sanırım. Okudukça keyif almamızın en önemli nedenlerinden biri bu olsa gerek.

Anı yazarlığı tehlikeli bir alandır. Bir kişinin yaşadıklarının çok çeşitli okuyucu gurupları tarafından okunması zordur. Her şeyden önce merak duygusunun ağır basması gerekir. Kimdir bu anıları yazan, yaşadığı dünyaya “kendi” olarak nasıl bir hayat ortaya koymuştur?

Ve bu “kendi” olan yaşam, tarihe, toplumsal yaşama, sosyo-kültürel olana ne derece yakındır. İşte Yaman Tüzcet tüm bu etmenlerin içinde, varoluşunu anlamlandıran tiyatro sanatı aracılığıyla bir mühür basmıştır. Bu tanıklık yaşadıklarıyla tarihin noterliğinde onaylanmıştır.

Bazı kitaplar vardır, bilgi edinmenin dışında keyif alma süreci yaşanır. Yaman Tüzcet’in anılarını okurken tam da bunları yaşayacağınıza eminim. Kitabın o kadar sade ve akıcı bir dili var ki Tüzcet’in yazarlıkta da ne kadar yetkin bir kalem olduğu gözler önüne seriliyor. Kendinizi birbirinden renkli ve sürükleyici anıların içerisine sadece bir okuyucu olarak değil, Yaman Tüzcet’in bir yol arkadaşı olarak hissediyorsunuz.

Tiyatronun altın yılları, sanat ve kültürle örülmüş bir yaşam

Kimler eşlik etmiyor ki bu maceraya… Gelin kısa bir göz atalım bu yol arkadaşlarına:
Büyük ustalar Münir Özkul, Muammer Karaca, Muhsin Ertuğrul, Adile Naşit, Gazanfer Özcan, Nejat Uygur, Nejdey Mahfi Ayral, İsmet Ay, Tüzcet’in kuşağından Müjdat Gezen, Savaş Dinçel, Ayşen Guruda, Metin Akpınar, Selma Ankara Sonat, Mustafa Alabora ilk akla gelenler.

Yaşamını tiyatro sanatına adayan oyuncu Ayton Sert, Küçük Opera Tiyatrosu’nun sahibi nam-ı değer Fırıldak İsmail, Son” Operet” Orhan Erçin Opereti, konservatuar yıllarının unutulmaz hocası Max Meinicke, Galatasaray’da Panayot’ın Meyhanesi’ndeki varoluşçu dostları… bu yıllar içim bakın Tüzcet neler söylüyor:

“Varoluşçuyduk… Ceketlerimizin ceplerinde; Srtre’lar, Brecht’ler, Nazım’larla dolaştığımız günlerdi. Hepimiz şiir yazıyorduk! Varlık, Yeni Ufuklar, Yeditepe, Hisar gibi edebiyat dergilerini okumaya daha ortaokul sıralarındayken başlamıştık…”
Tüzcet bizi dönemin manşetlerinde olmasa da kalplerimizin manşetlerinde kendilerine yer açacağımız birbirinden renkli ve önemli isimlerin dışında döneme damgasını vuran sanatın birbirinden farklı alanlarda yer alan isimleri ile de tanıştırıyor; 60’lı yılların güncel etkinliklerinden “edebiyat matineleri”nin şairlerinden Ayhan Kırdar, kendisini İstanbul’a getiren ilk gemi olan “Marakas”ın şiirini yazan Durmuş Dede, 60’ların anarşist ve toplumcu şairlerinden Muammer Hacıoğlu, Ressam Armağan Konrat, Cumhuriyet tarihinin en önemli resim sanatçılarından resimlerini ancak yemek ve boya gereksinimlerini karşılamak için satan toto takma adlı Metin Talayman, Heykel sanatçısı Gürdal Duyar, Arkeolog Şinasi Başeğmez, “Buhranlı Yıllar”ın resim sanatçısı, şair, Burhan Uygur, Bohem gurubun diğer önemli isimlerinden ressam Komet, Akademinin heykel bölümü öğrencisi ilginç kişilik Deli lakaplı şair İrfan Alkaya, Ülkemizde Pantomim sanatını ciddi anlamda başlatan isim Ergin Kolbek, Ülkemizde yeterince tanınmayan ama özellikle Fransa’da gerçekleştirdiği sanatsal çalışmalarıyla dünya tiyatrosunda adını yazdıran Mehmet Ulusoy, ülkemizin yetiştirdiği en önemli caz klarnetçilerinden Hrant Lüsigyan, Caz sanatçılar Altan İrtel ve Edibe Yörükoğlu, Yenikapı’daki Üniversiteliler Lokali’nin birbirinden renkli ve önemli simaları; Demir Özlü, Adnan Özyalçıner, Sezer Tansuğ, Nurer Uğurlu, Doğan Hızlan, Ergin Ertem, Demirtaş Ceyhun, Asım Bezirci, Cevat Çapan, Konur Ertop, İsmet Sungurbey…

Anılar ve isimler bir ırmak gibi akmaya devam ediyor, Şehir Tiyatrosu’nun yakışıklılığıyla Amerikalı aktör Robert Taylor’a benzeyen oyunusu Bülent Talay, seksen döneminin önemli davalarında avukatlık yapmış yazar Demir Özlü, sanat tarihçisi Mesut Koman, Büyük aktör ve şair Cahit Irgat, Türk edebiyatının çınarlarından Yaşar Kemal, Tiyatro oyuncusu ve söz yazarı Çılgın Aysel (gürel), aktör Müjde Ar, Okan Bayülgen, Cumhuriyet Gazetesi yazarlarından Hüseyin Baş, aktör Salih Güney, Güzin Özyağcılar, Tuncel Kurtiz, trajik yaşamöyküsü ile klasik müzik piyanisti Ateş, “Bizimkiler” dizisinden tanıdığımız Tuncay Gürel, 1402’liklerden tiyatro sanatçısı Haldun Ergüvenç, Fransız şarkıcı Annie Beriér, yazar Oktay Arayıcı, Türkiye’nin ilk piyanist şantörü İlham Gençer, dünyaca ünlü caz trompetçimiz Muvaffak Falay, uzun bir dönem Tüzcet’in yol arkadaşı olan dansçı Flora, Ses sanatçısı Seyyal Taner, Seslendirme sanatının ülkemizdeki önemli isimlerinden Saadettin Erbil, aktör Şener Şen, Hippy Arhan…

Ve daha bir çok unutulmaz isim eşlik ediyor bu yolculuğa.

Anı yazmak, otosansür mekanizması düşünüldüğünde, çok ince bir çizgisi olan tür olarak nitelendirilir. Ancak Tüzcet’in yazdıklarından kendisiyle barışık bir dil ve samimiyet göze çarpıyor. Tüzcet’in biriktirdiği anıların değeri o kadar fazla ki, eğer bunları yazmamış olsaydı çok büyük bir boşluk kalacağı aşikârdı. Tüzcet’in yazdıklarını sadece tiyatrocular değil, sanat ve kültür ile ilgilenenler, kültür tarihi araştırmacıları, kesinlikle okumalı.

Özellikle tiyatroyu bir yaşama biçimi haline getirmek isteyen öğrenciler ise, kavramsal kaynaklarının dışında “Bir Aktörün Serüvenleri”ni başucu kitabı olarak yanlarında bulundurmalarını tavsiye ediyorum. Türk tiyatro tarihi konusunda bu tarz kaynak olabilecek yayınların eksikliği göz önüne alındığında Tüzcet’in yapıtının önemi daha çok artıyor.

Bence bu anılar sadece kitaplarda kalmamalı. Tüzcet, Tiyatro- sanat ile ilgili festival vb etkinliklere davet edilmeli, anılarından derlediği müthiş oyunu “Yaşasın Deliler”i herkes izlemeli. Ondan öğreneceğimiz daha çok şey olduğuna eminim. Özellikle tiyatro öğrencilerinin, böylesine değerli sanatçılarımıza daha fazla ilgi duymalı, onları bir okul gibi değerlendirmeleri gerekmektedir.

Son olarak satırlarımızı ustamız Yaman Tüzcet’e bırakalım: “Neresinden bakarsan bak, bir maceraydı yaşamak! Acılarla beslenen, başkaldırıyla taçlanan ve sevdalarla süslenen bir serüven… İlerici, paylaşımcı, toplumcu düşünceye inandık… Onurumuzla geldik, onurumuzla gidiyoruz.”

Bir Aktörün Serüvenleri / Yaman Tüzcet/ Mitos Boyut Yayınları / 264 sayfa

Serkan Fırtına
Serkanfirtina35@gmail.com

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 942
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Hortum Bank (Hüseyin Manto) - 8/26/2013
  • Şimdi Ordulu Oldum, Gönlümü Ordu İle Doldurdum (Üstün Akmen) - 8/21/2013
  • Tükeniriz, Ama Yeniden Var Olabiliriz: Yağmur Durduğunda (Üstün Akmen) - 8/20/2013
  • Devlet Tiyatroları ve Opera/Bale Çalışanları Eyleme Geçmeli (Üstün Akmen) - 8/17/2013
  • Sisyphos Aşaçatı'da, Hanım İğnesi'ni Yolundan Alıkoyuyor (Üstün Akmen) - 8/17/2013
  • Ah O Eski Bayramların Gözü Kör Olsun! (Üstün Akmen) - 8/14/2013
  • Shakespeare Klasiğine Cesur Yaklaşım: Antonius İle Kleopatra (Üstün Akmen) - 8/12/2013
  • Soprano Didem ve Sinem Balık Alaçatı'daydı (Üstün Akmen) - 8/12/2013
  • Bir Aktörün Serüvenleri: Yaman Tüzcet (Serkan Fırtına) - 8/1/2013
  • Verdiği Söze Kanmayın! Padişah Taksim'e Topçu Kışlasını Dikecek (Üstün Akmen) - 8/1/2013
  • Memet Ali Alabora (Arda Aydın) - 7/29/2013
  • Kültür Nazırı Ömer Çelik de Yalan Söylüyor. AKM'yi Yıkacaklar (Üstün Akmen) - 7/27/2013
  • Kinky Boots: Sivri ve yüksek topukların üzerindeki erkekler (Ali Kemal Güven) - 7/26/2013
  • yavuzer çetinkaya (Murat Örem) - 7/21/2013
  • Üstün Akmen, Melih Gökçek'e Hayranlığını (!) Yazdı (Üstün Akmen) - 7/20/2013
  • afife jale ; anadoluda - ahter-i dünbale-dar - (Murat Örem) - 7/20/2013
  • Köhneleşmiş Bir Vahşet Tiyatrosu Örneği: Islah Evi (Üstün Akmen) - 7/19/2013
  • Tiyatrocular, Operacılar, Dansçılar Artık SES Çıkarmalı (Üstün Akmen) - 7/19/2013
  • Tiyatro Dünyası Oyuncuları'ndan Bir Vodvil/Fars: Arapsaçı (Üstün Akmen) - 7/8/2013
  • Buyer & Cellar: Barbra Streisand patronunuz/yeni en yakın arkadaşınız olursa!... (Ali Kemal Güven) - 7/8/2013
  • Çok Yıllık Karıma Çok, Ama Çok Açık Mektup (Üstün Akmen) - 6/26/2013
  • Maktülün Son Sözü 'Filifu' Oldu: Katilcilik (Üstün Akmen) - 6/24/2013
  • Toplum - Sanat - Ülke (Erdal Yıldırım) - 6/24/2013
  • Salieri ile Mozart: -Önce Müzik Sonra Söz- ve -Opera Müdürü- (Üstün Akmen) - 6/22/2013
  • Başbakanımız Efendimiz AKM İçin Yalan Söylemeyi Sürdürüyor (Üstün Akmen) - 6/22/2013
  • Bette Midler 30 Yıl Aradan Sonra Broadway'de Gişe Rekoru Kırıyor! (Ali Kemal Güven) - 6/22/2013
  • Güngör Dilmen'e Saygı: Aşkımız Aksaray'ın En Büyük Yangını (Üstün Akmen) - 6/20/2013
  • Huzura Alınmak, Padişahım Çok Yaşa Diyerek Secdeye Varmak (Üstün Akmen) - 6/20/2013
  • Ağaç Bir Baskının Simgesidir (Yurdagül Yurtseven) - 6/14/2013
  • DENİZ GÖKÇER'i dinlerken.. (Pınar Çekirge - Yavuz Pak) - 6/10/2013
  • Darwin'in Kaplumbağası (Cüneyt İngiz) - 6/10/2013
  • Günlerden Cumartesi, Meydanlardan Taksim (Nedim Saban) - 6/7/2013
  • Twitter Belası (Nedim Saban) - 6/7/2013
  • Boyun Eğmedik, Eğmeyeceğiz... (Üstün Akmen) - 6/6/2013
  • Son Oyun - Bir Ülke İçten Nasıl Bölünür??? (Deniz Zengin) - 6/6/2013
  • Samsun'da, -Baban Kimdi Bilemezdin- Deniliverince: Neyzen (Üstün Akmen) - 5/29/2013
  • Açıkça'dan Dut Şerbeti… (İhsan Ata) - 5/27/2013
  • Yaşamaya Dair (Üstün Akmen) - 5/27/2013
  • Devlet Benden Korkar Çünkü Tiyatrocuyum... (Kaan Erkam) - 5/26/2013


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    1 Mayıs'tan itibaren her ÇARŞAMBA Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..