Kültür Bakanlığının özel tiyatrolara destek programına Dot olarak tüm sezon boyunca yani 8 ay sürecek ve 17 oyun sahnelenecek yeni projemiz Vur / Yağmala / Yeniden için destek almak üzere tanıtım ve bütçe dosyası hazırladık ve başvuruda bulunduk. Bu proje kendi mekanımız dışında, hazırladığımız 2. gösteri mekanında sahneleniyor.
6 Kasım 2008 tarihinde Kültür Bakanlığının kendi internet sitesinden yapılan açıklamada, Vur / Yağmala / Yeniden için hazırladığımız başvuru dosyasında belirttiğimiz uygulama (yapım) gideri miktarının yaklaşık olarak % 10’u kadarını destek olarak projemize vermeyi uygun bulduklarını görüyoruz.
Ayrıca proje başvuru dosyasında “beklenen bilet geliri” soruluyor. Siz de tahmini seyirci sayınız üzerinden hesap yapıp dosyada belirtiyorsunuz. Yapım ve uygulama giderlerinizle, beklenen bilet geliri arasındaki farkı “destek”olarak talep ediyorsunuz.
Yani başka bir açıdan bakıldığında, projemize uygun bulunan destek miktarı, “uygulama (yapım) giderlerimiz”den “beklenen bilet geliri”nin düşülmesinden sonra kalan, bizim talep ettiğimiz “destek “ miktarın % 25’i kadar.
Bu durumda mevcut uygulamanın en başından başlayarak şeffaflık ve kriterlerin belirsizliği konularına bakmalıyız.
Daha projenizle başvururken, mevcut desteğin maddi ve teknik dağıtım kriterlerini bilmiyorsunuz.
Sanki bahsi geçen konu para değilmiş gibi, bütçeden, oranlarından ve dağıtımındaki kriterlerden bahseden hiçbir bilgi bulunamıyor. Sonuçta bu destek bir bütçe dağıtımından ibaret değil mi?
Manevi veya duygusal bir yanı olmasını beklemiyoruz. Bütçenin dağıtılması konusundaki kriterlerin yazılı olması, sorulması, konuşulması, bilinmesi tuhaf bir talep midir? Kısacası “Para Konuşmak” ayıp mı??
Her konuda olduğu gibi Avrupa üzerinden mi örnek vermeliyiz?
Kaldı ki artık Türkiye’de birçok kurum, uluslar arası fon kullanımına ortak oluyor ve fonlardan haberdar.
Yurtdışında , herhangi basit bir destek veya fon kullanımında, bütçe aralıkları bellidir. Projenizden beklenen kriterler bellidir. Fonlar veya destek programları mesela, projenize ortak bulmanızı talep eder hatta bunu cazibeli kılmak için çok ortaklı projelere daha yüksek birimlerden fon verir.
Sizde en başından belirlenmiş birçok farklı kritere göre fon veya desteklerin, hangisine başvuracağınıza karar verirsiniz.
Biz bu konuda başvuru aşamasında bile hiçbir yazılı kritere ulaşamıyoruz.
Bazı gerekçeler duyuyoruz ama söz konusu her yıl verilen belli bir miktar bütçe olduğunda kulaktan duyulan bu kriterler hafif ve duygusal kalmıyor mu ??
Kültür bakanlığının sitesinde açıklanmış olan mevzuatta içerik açısından birçok madde görüyoruz ama mevcut fonun nasıl dağıtılacağına dair teknik ve matematik hiçbir açıklama yok. Şu kadar yıllık tiyatrolar şu kadar kez oynayacakları ve şu kadar bütçeye hazırlayacakları projeleri ile şu aralıkta fona başvurabilirler gibi….
Bu durumda proje sahipleri hangi aralıkta fona hangi koşullarda başvuruda bulunduklarını bilmiyorlar.
Mevcut uygulamadaki belirsizlik, kişi ve kurumları - ellerindeki tek bilgi olan-
“dağıtılan bütçeden hangi kurumun ne kadar destek aldığını gösteren tabloya” bakarak yorum yapmaya yönlendiriyor. Sorular başlıyor, kurumlar kategorilere mi ayrılıyor? Birinci kategoride olan kurumlar % 100 mü destekleniyor? Daha alt kategorideki gruplar % 30 veya % 20 arası mı destekleniyor? Kategoriler nasıl belirleniyor? Kategoriler yoksa, tüm destek alan grupların gider bütçeleri aldıkları desteğin 10 katı kadar mı ??
Çünkü, yayınlanan tablo dışında başka bir bilgi yok elimizde ve bu da sektörün kendi içinde yıpranmasına sebep oluyor.
Vur Yağmala Yeniden, 8 ay sürecek bir proje.
17 oyun sahnelecek . Her ay yeni 2 oyun prömiyer yapacak. Tüm projede 35 oyuncu yer alacak ve 110 kez sahnelenecek. Bu projenin sahnelenebilmesi için yeni bir gösteri mekanı oluşturuldu.
Yani şehrin merkezinde İstanbul seyircisi için yeni bir sahne hazırlandı.
Tüm bu özellikleri sebebi ile bu projeyi Kültür Bakanlığı destek programına yollamıştık.
Ve bu özelliklerinin hiç önemsenmediğini görüyoruz.
Destek miktarı bize az geldiği için değil, “Vur / Yağmala / Yeniden” projesi için yeterli ve uygun anlayışta olmadığı için kabul etmiyoruz. Desteği almıyoruz.
Gelecek yıllarda “şeffaf” bir destek / fon uygulaması olmasını dileriz.
Özlem Daltaban
Dot
