| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Baskının Psikolojik ve Fizyolojik Sonuçları: Uğrak Yeri
Üstün Akmen



İngiliz yazar Philip Ridley (1964)'i ülkemizdeki sahnelenen diğer beş oyunundan, yani “Cam Yapraklar (Tiyatro yanetki)”dan, “Kürklü Merkür (DOT)”den, “Korku Tüneli (ikincikat)”nden ve “Kainatın En Hızlı Saati (ikincikat)”nden tanıyoruz.

Tiyatro Craft, Ridley’in ilk gösterimi 2000 yılında Hampstead Theatre'da yapılan ve London Festival Fringe'de “En İyi Oyun Ödülü”ne değer görülen “Uğrak Yeri-Vincent River” başlıklı oyununu, yazarın Türkiye’deki altıncı eseri olarak 2012-2013 sezonunda sahneleniyor.

PHİLİP RİDLEY VE IN-YER-FACE DENİLİNCE…
Philip Ridley, In-Yer-Face denilince Sarah Kane, Mark Ravenhill, Anthony Neilson’dan sonra gelen Simon Block, Jez Butterworth, David Eldridge, Nick Grosso, Che Walker, Tracv Letts, Martin McDonagh, Patrick Marber, Phyllis Nagy, Joe Penhall, Rebecca Prichard, Judy Upton, Naomi Wallace, Richard Zajdlic gibi adların arasında anılan bir yazar. Oyunlarındaki cafcaflı ve küstah imgeleri seyircinin beynine muşta ile vurarak oturtan, tiyatronun görsel yanını ön planda tutan, imgelerini duygularının motoru olarak kullanan bir yazar.

EŞCİNSEL ANNESİ ANİTA’NIN ÖYKÜSÜ
“Uğrak Yeri”, sonradan eşcinsel olduğunu öğrendiği oğlu bir “mahalle baskısı” cinayetinde eşcinsellerin uğrak yeri tren istasyonu yakınındaki umumi tuvalette işkence edilerek öldürülmüş; kendisi de toplumdan anlayış ve şefkat göreceği yerde eşcinsel annesi olduğu için yadırganmış, dışlanmış, dedikodusu yapılmış Anita (İpek Bilgin)’nın öyküsü.

Bir diğer anlamda, cinsel tercihimizle toplumdaki saygınlık mertebemizin saptanışının çarpıcı tütsüsü…

Toplumsal homofobinin (eşcinsellere ya da eşcinselliğe karşı duyulan irrasyonel nefret, korku, hoşnutsuzluk ya da ayrımcılık anlamında kullanıyorum) gözlerimizin önüne süssüz püssüz sürülüşü.

OYUNUN İLETİSİNİ ÇABUK KAVRAYACAKSINIZ
Eşcinsel birinin, her 48 saatte bir homofobi ile bağlantılı şiddete maruz kalarak öldürüldüğünü biliyorsanız, Uluslararası Af Örgütü’nün yaklaşık 70 ülkede eşcinsellere zulmedilmekte olduğuna ilişkin raporlarını okumuşsanız, dahası sekiz ülkede eşcinsellere idam cezası verilmesinin sürdürüldüğü bilgisine vakıfsanız, oyunun iletisini eminim çabucak kavrayacaksınız.

Anita’nın, evlat acısı çekişinin üzerinden tam dört buçuk ay geçmişken, oğlunun sevgilisi Davey (Barış Gönenen) ile karşı karşıya gelişinde, toplumsal barışı, insanları ayrıştırarak beceremeyeceğimizin iletisini hayli sert, uyarı gücü müthiş yüksek, aynı zamanda şiirsel de sayılabilecek çok öfkeli iletisini (hiç kuşkum yok) çarçabuk anlayacaksınız.

SEDA YILDIZ’IN ÇEVİRİSİ
Oyunu Seda Yıldız dilimize kazandırmış.

Eline, beynine dirlik, ama malûmunuzdur, tiyatro metinleri yalnızca okunan bir metin değil, dilin ve sözün dışında başka unsurların da işe karıştığı, sahnelenecek olan bir metindir.

Tiyatroda gösterim, yalnızca metinsel varlığıyla değil, görsel ve işitsel çeşitli araçların kullanılmasıyla ve oyuncuların katılımı ve yorumlarıyla gerçekleşir.

Seda Yıldız, çevirisini yaparken bu unsurları pek kaale almamış, normal koşullarda (yani, devrik yapısı falan olmayan durumlarda) en basit şekli ile özne ve yüklemden oluşan Türkçenin tümce yapısını (bilerek ya da istemeyerek) zaman zaman bozmuş, ama gene de tümüyle hiç de “kötü” denilemeyecek bir çeviriyi tiyatromuza kazandırmış.

SAMİ BERAT MARÇALI’NIN REJİSİ
Seda Yıldız’ın çevirdiği yazılı metni, benim her çalışmasına yürekten alkış tuttuğum genç yönetmen Sami Berat Marçalı almış, sahneye taşımış.

“İyi” oyuncu İpek Bilgin “Anita”, her oyununu “gönenerek” izlediğim pırıl pırıl oyuncu Barış Gönenen (1989) “Davey” rollerini üstlenmiş.

Bu ikili, konuyu içlerine sindirmiş, ellerinden geleni karakterlerine yedirmiş, ama bu emek sahnede kopuk kopuk, hatta neredeyse bölük pörçükmüş gibi işlenmiş.

Evrelerin arasındaki geçiş ve vurgu farkları silinmiş.

Geçiş ve vurgu farkları ortadan kalkınca, oyuncuda çokritimlilik olgusu ya da ritmik vurguların karşılıklı dengelenmesiyle farklı özel ritimlerin üst üste binmesi de gerçekleşememiş.

Hal böyle olunca, oyun durmuş-oturmuş bir gösteri olmaktan çıkmış, daha rejisi kotarılmamış bir oyunun provası haline gelmiş.

SAHNELENİŞTEKİ BOŞLUKLAR
Oyun izlenirken, yazılı metnin her dizgesinin (yani, bir bütün oluşturacak biçimde birbirine bağlı öğelerin bütününün) içine, ritmik çerçevelerin yerleşmediği/yerleştirilmediği anlaşılıyor.

Yazılı metin çok sağlam, oyunculuklar mükemmel, ama Marçalı’nın sahneleme yaklaşımı “savsaklanmış” mertebesinde eksik gelişiyor.

Oyuncuların oyun içindeki konumlandırılmaları, yanı sıra finaldeki o ne idüğü belirsiz “kel alaka” müzik bile, bu savsaklamanın somut örneği haline geliyor.

Bütün bunları bir kenara bırakırsak, bakıyorsunuz ki, “Uğrak Yeri”, üst düzey oyunculukları, bizim de gülerek baktığımız, oysa buzdağımızın öbür yüzü olan mahalle baskısı tehlikesinin bireylerdeki psikolojik ve fizyolojik sonuçlarını sorgulamamız açısından (hiç kuşkunuz olmasın), eleştiri sınırlarını daraltarak da olsa izlenmeye değiyor.

Üstün Akmen
Evrensel


Yazarın Tüm Yazıları

Oyun tanıtım sayfası:  Uğrak Yeri
 
Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 138
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Cengiz Sezici Röportajı (Ulya Altıntaş) - 4/21/2013
  • Kadına Şiddet Bu Kez Farklı Bir Konseptle Sahnede… Kurdele ya da Artı Sonsuz (İhsan Ata) - 4/21/2013
  • Neil Simon'ından Bir Nedim Saban Uyarlaması: Aşk'a 103 Adım (Üstün Akmen) - 4/17/2013
  • Murat Prosciler Röportajı (Ulya Altıntaş) - 4/17/2013
  • Değişmeyen Düzenin Oyunu: Nafile Dünya (Üstün Akmen) - 4/15/2013
  • Doğum Gününüz Kutlu Olsun Nisa Ablacığım, Hayat Tesadüflerle Dolu (Can Murat Yaşar Şengel) - 4/12/2013
  • Ailesi Olsa da Olmasa da Herkes Bir Çocuk Sonuçta... (Deniz Zengin) - 4/8/2013
  • İstanbul'un Kadıköy'ünde Kabare Zevki: Bize Bir Haller Oldu (Üstün Akmen) - 4/8/2013
  • Newton Bilgisayardan Ne Anlar (Cüneyt İngiz) - 4/8/2013
  • Baskının Psikolojik ve Fizyolojik Sonuçları: Uğrak Yeri (Üstün Akmen) - 4/4/2013
  • Sessiz Kalınamayacak Bir Oyun: Sessizlik (Arif Arı) - 4/4/2013
  • Gerçek Bir Umut Hikayesi: Kimsenin Ölmediği Bir Günün Ertesiydi (Seyhan Arman) - 4/4/2013
  • Seferi Ramazan Bey'in Nafile Dünyası (Cüneyt İngiz) - 4/1/2013
  • Tuncay Özinel'in Tiyatroda 55. Yılı: Padişahım Çok Yaşa (Üstün Akmen) - 4/1/2013
  • Ortaçağ Dekorlu, Kadın Eksenli Bir Kara Komedi: SESSİZLİK (Üstün Akmen) - 3/29/2013
  • Shakespeare Erzurum'da: On İkinci Gece (Üstün Akmen) - 3/25/2013
  • -Bireyin Ölümü- Yeni Kiracı (Doğu Polat) - 3/25/2013
  • Ve SEVİL AKI (Pınar Çekirge - Yavuz Pak) - 3/25/2013
  • Okul Tiyatrosu Manifestosu (Kemal Oruç) - 3/25/2013
  • Tutkulu İki Aşkın Birlikte Öyküsü: Ölüm Diyalogları (Üstün Akmen) - 3/25/2013
  • Cinsel bastırılmışlığın şiddete dönüştüğü oyun… Penetratör (İhsan Ata) - 3/23/2013
  • Sanat Uzun, Hayat Kısa (Nedim Saban) - 3/23/2013
  • Çürümüş Zamanlar; Evaristo (Metin Boran) - 3/18/2013
  • Canınıza Okunmak Üzere Çünkü Bu Hikâye -Gerçek Hayattan Alınmıştır- (Simge İçen) - 3/18/2013
  • Türkiye'de Bir Boşnak Operası: ÖLDÜREN AŞK (Üstün Akmen) - 3/18/2013
  • METİN ABİ'M (Nedim Saban) - 3/14/2013
  • Ölen Adamın Cep Telefonu Ve Düşündürdükleri... (İhsan Ata) - 3/14/2013
  • Dinçer Çekmez (de) Öldü... (Murat Örem) - 3/14/2013
  • Sürülen İnsan Mı, Yoksa İnsan Olmak Mı? (Deniz Zengin) - 3/13/2013
  • Human Profit: Bir Manipülasyon Hikayesi (Erdal Yıldırım) - 3/13/2013
  • Şenay Gürler'in Abby Karakteriyle Özdeşleştiği Oyun: Kayıp (Üstün Akmen) - 3/13/2013
  • Ayşe Lebriz Berkem'den Bir Teatral Arya: İnsan Sesi (Üstün Akmen) - 3/12/2013
  • İnsan kime hizmet ettiğini düşünmeli... ZENGİN MUTFAĞI (Yurdagül Yurtseven) - 3/12/2013
  • Metin Serezli Taziye Sayfası - Başsağlığı Mesajınızı Yazın (Taziye Sayfası) - 3/10/2013
  • Kurşun Askerlerin Dramı (Arıza Baykuşlar) - 3/5/2013
  • Oyuncunun Yemini (Neşe Binark) - 3/5/2013
  • Mert Tanık Röportajı (Ulya Altıntaş) - 3/5/2013
  • Eskişehir'den Troyalı Kadınlara Ağıt (Metin Boran) - 2/28/2013
  • Erzurum'da Ayakta Alkışlanan Oyun: Çıkmaz Sokak Çocukları (Üstün Akmen) - 2/22/2013
  • Adı; ASLIHAN KANDEMİR (Pınar Çekirge - Yavuz Pak) - 2/22/2013


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    12 Şubat'tan itibaren her PAZARTESİ Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..