“Başka İstanbul var!” sloganıyla yola çıkan, garajistanbul’un 2010 Avrupa Kültür Başkenti projesi İSTANPOLİ, KASSAS’tan sonra ikinci oyunu PERFORMANS (kariyer bitiren) geçtiğimiz günlerde tiyatro severleri kucakladı. New York’ta çok ses getiren çalışmanın İstanbul için yeniden tasarlandığı bu performansla seyirciler İstanbul’u bambaşka gördüler. Dünyaca ünlü New York’lu sanatçı Claude Wampler’in İstanbul için tasarladığı PERFORMANS (kariyer bitiren) sanatseverlerden tam not alarak yoluna devam ediyor.
Performansın tasarımcısı Claude Wampler, New York'un tanınmış sanatçılarından. New York’ta PERFORMANCE (career ender) ismi ile tasarladığı oyun büyük yankılar uyandırarak tüm dünyayı sardı. Claude Wampler bu performansı kişisel sanat hayatı ile ilişkilendiriyor. Bu oyunda sanatçı, seyircinin sanat içinde var olma biçimini ve yerini sorguluyor. Bu sorgulamayı öyle etkili bir şekilde yapıyor ki, New York Times sanatçının işi hakkında şu yorumunu yapıyor:
“Yenilikten yoksun performans işleri üreten görsel sanatçılar arasından sıyrılan Claude Wampler, sade sanatsal niyetli bu küçük kadın göz kamaştırıyor.” New York Times
Bu tasarımda Claude Wampler seyirci için büyük sürprizler hazırlamış. Bu sürprizler izleyicinin seyirlik geleneğinin sorgulanmasına olanak tanırken, İstanbul için, İstanbullular ile birlikte, New York’tan gelerek yeniden tasarlanmış olan PERFORMANS (kariyer bitiren) sürprizlerle dolu bir çalışma olarak belleklerde derin izler bıraktı.
Yönetmen performansını hazırlarken sakin adlı rock grubunu başrole oturtmuş. Oyun için hazırlanan tanıtım metinlerinden alıntılar yaparken, Wampler’in hayata karşı bakış açısını da sorgulama şansı yakalamış olduk. Türkiye’deki sanatsal çalışmaların üç dört gömlek üstünde duran yönetmenin çıkardığı –absürd- çalışma, Grotowski’ nin yarattığı “çıplak vücutlu tiyatro” anlayışının modernize edilmiş halini oluşturuyor.
Küfürlerin, özentili insan yaşamlarının, kariyer elde etmek için oluşturulan şarkıların, tinercilerin, vurdumduymaz insanların bir araya geldiği oyunda bugüne dek oyunculuk yapmamış gerçek insanlar sahneye çıkıyorlar. Ve oyun içinde oyun mantığı ile şok geçiren seyirci İstanbul’u garajistanbul’un sahnesinde şekillendiriliyor.
Oyunda sanatçı kendisine yeni bir başlangıç ya da temiz bir son yaratmış. Bu nedenle “kariyer bitiren” ifadesi burada sadece bir ironi olmaktan çıkıyor. Gösteri her yeni performansın “kariyer bitiren” olabileceğini söylüyor. Kültürel ya da sanatsal; bireysel ya da toplumsal her olgu, yaratılan sahnenin adını belirlemiş. Sakin’ in çaldığı ve bir buçuk saat boyunca değişik tempolarda söylediği şarkı, salon içinde oturan amatör oyuncuların oyuna dahil oluşu seyircileri şok ederken; insanlar neyin oyun neyin gerçek olduğunu algılamakta zorlandılar. İşte yönetmenin gücü de bu esnada belirmiş. Oyun içinde oyun mantığı ve şok olan seyirciler…
Wampler'in bu büyüleyici işi İstanbul’da seyircinin cevabı ve katılımı, sanatçının varlığı ve yokluğu, performansın tiyatro, müzik ve görsel sanatlar gibi diğer disiplinlerle kesişmesiyle ilgili birçok tartışma yarattı. İzleyenleri şok eden sıra dışı gösteri, Garaj İstanbul’un yenilikçi anlayışı ile İstanbul’un çıplak yüzünü tiyatro severlere göstermiş oldu.
Yazar olmak ister misiniz?
Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...