Fars Dokusu Üzerine Komedya Dokunuşları İle CİMRİ
Füsun Akmen Balkaya
Annem Güneş Sezai Akmen anısına…..
Işıl Kasapoğlu ve Mustafa Kurt Yeniden Buluştu.
Devlet Tiyatrosu, ikinci dönem oyunları arasında yer alan ’’ Cimri ‘’ ile ikinci kez aynı yönetmen ve oyuncunun çalışmasıyla perdelerini Başkent Ankara da açmıştır.
Moliere’in önemli komedyalarından biri olan Cimri daha önce de Adana’ da yönetmen Işıl Kasapoğlu ile Genel Müdür Mustafa Kurt’u bir araya getirmişti.
Komedya yazarlarından hayranlık duyduğumuz Moliere’in zeki, acımasız, güçlü kaleminin yarattığı dokunun önemsediğimiz zaafların, tutkuların, inançların uğrattığı gülünç hallerin yine gülüncü yakalamada öne çıkardığı zeki ve ince durumların anlatımında karakterleri kullanma dokusunun yönetmence fazlaca fars’a kaydırılması oyunu biraz yormuştur.
Yazar tarafından çok önemsenen toplumsal eleştirisel yaklaşımının kaba ve zevksizlikten hep korumayı amaçladığının da altının yönetmence yeterince çizilmediği oyun da yine açık ve seçikçe tarafımızdan algılanmıştır.
Moliere ve Toplumsal Eleştiri
17 .yy da yazarın önemseyerek kaleme aldığı Cimri ve onun çok önemli kahramanı Harpagon ‘un halk arasında cimri olarak adlandırdığımız tutumluluk üstü sahip olduğu para vb. değerli şeylere verdiği önem vurgulanmış, maddi menfaatler hususunda insan ilişkilerinde öne çıkan komik durumların tüm yaşam katmanlarında önemsenmesinin getirdiği etkilerin özellikle kadın erkek ilişkilerine kadar yansıma gücü üzerinde de durulması için seçim yine yönetmence güçlü fars dokusu üzerine yapılmıştır.
Molıere Cimri’de bu kavramdan çok ,gülünçlüğün ekseni olan cimri fotoğrafını önemsemiş ve bu fotoğrafın oyunda diğer fotoğraflarla doğru ilişkilendirilirken kesinlikle Harpagon’un yani Cimri’nin gölgesinde olduğunu da bilerek öne çıkarmıştır.
Ana karakter Harpagon ile Mariane ve Frosine, Cleante-Mariane, Valere-Elise olarak tam bir bütünlüğü diğer oyunlarına göre daha az olan Cimri ‘de yazarın toplumsal eleştiri yelpazesini ise yine tam olarak açtığı oyunlarına yönelişinden çok daha bu oyun bu anlamda önemli olmuştur.
Oyuncuların Yorumu
Oyun genel olarak oyunculukta da abartıların ses getirdiği Cimri ‘de JagQes usta (İsmet Numanoğlu), Frosine (Fulya Koçak) bu abartıdan nasibini tam olarak alan oyuncular olmuştur. Seyirciyi boğan hatta rahatsızlık veren oyunculuklarının oyuna katkıları bile seyirci tarafından tür anlamında sorgulanabilmiştir.
La Fleche( Eda Aydınlı)Kurnaz Uşak rolünde de yine kendisine oturttuğu tipleme ile genç oyuncuya tekrar anlamında, gelecek için çok önemli olan durum oyunculuk adına burada paylaşılmıştır.
Cleante( Tolga Tecer),Elise( Gülin Ersoy),Valere(Sanlı Baykent),Mariane(Ayşe Seval Ersu) ise komedi oyunculuk anlayışında da önemsediğimiz ince, zarif dokunuşların bu oyunun hak etmediği abartı dokusunda bir ışık gibi seyirciye her anlamda nefes aldıran zevk veren oyunculuklarında alkışlarımızın onlara ulaşmasını hak etmişlerdir.
Harpagon rolü ile Mustafa Kurt oyunun başından sonuna kadar sahnede olması ve gerçekten yüksek performansı ile de oyunda seyirciyi yakalamıştır. Abartılı fars dokusunun üzerinde yaptığı doğru oyunculuk sıçramaları ile Harpagon kimliğinde zeki ve ustalık isteyen tecrübeli oyunculuğunu da kullanarak cimri’nin dokusunda adeta dans ederek boğulmamayı ve boğmamayı oyunun asal hedefinde başarmıştır.
Dekor Tasarımında (Hakan Dündar) İlk uygulamalara sadık kalındığını özellikle vurgulaması bu çalışmalarda durgunluğu ya da geçen yılların ekleme ve çıkarma anlamında söz konusu olabilecek bir başka eksikliği de hatırlatmıştır.
Kostüm Tasarımında (Funda Saraç)Abartılı dönem kostümlerine ilişkin çalışmasında her oyun kişisini olumsuz karakter üzerinden çalışmış ve kendince özelliklerine ayna tutma eklentisi olarak file yamalardan yararlanması oyuna katkı ve seyirciye geçme anlamında ise maalesef çok cılız kalmıştır.
Işık Tasarımında (Osman Uzgören) evin bahçesi anlamında başlayan çalışma Harpagon ve Harpagon kimliği ile diğer sahnelerde ışığın vurgu kullanımı anlamında belli bir dengeyi sürprizsiz ! beklentilerimiz doğrusunda değerlendirildiği görülmüştür.
Oyuna destek veren diğer oyuncular ve teknik ekibin emeğine de tesekkurlerimiz olmuştur.
Yazar olmak ister misiniz?
Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...