Evet, çevirmenin de adı yok! Oysa o da yaşamın bir yarısı, uygarlığın bir yarısı. Varlığı her alanda zorunlu bir güç. Babil Kulesi'ni kurtaracak güç. Ayrıca diller ve uygarlıklar arası bir iletişim köprüsü. Çevirmenler olmasaydı kim okuyabilirdi Homeros'u, Aristoteles'i, Sofokles'i, Molière'i, Shakespeare'i ? Gerçekten de, Renan'ın dediği gibi, “Çevrilmemiş bir yapıt tam yayınlanmış sayılmaz”. Uluslararası Çevirmenler Federasyonu'nun (FİT) Dubrovnik / Oslo bildirgesinde belirtildiği gibi “çevirmen yazarın sahip olduğu bütün etik ve maddi haklardan yararlanır” (Bölüm II / m:16). Dolayısıyla, “ikinci bir yazar” olan çevirmen (Bölüm I / m:11) yazarın yayın ve telif haklarının tümüne sahiptir. Oysa bugün Türkiye'de kimi tiyatro topluluklarının afişlerinde, duyurularında, oyun broşürlerinde; kimi yayınevlerinin de kitap kapaklarında, kitap tanıtımlarında ve internet sitelerinde çevirmen adının belirtmediği görülmektedir. ÇEVİRİ DERNEĞİ ve TİYATRO ELEŞTİRMENLERİ BİRLİĞİ olarak aşağıda adı bulunan sivil toplum örgütlerinin de desteğiyle, bu uygulamaları şiddetle kınıyor ve tüm çeviri yapıtlarda çevirmenin adının, “ikinci bir yazar” olarak, gerek etik yükümlülükler, gerekse uluslararası ilkeler gereği yazarın adıyla birlikte belirtilmesi gerektiğini kamuoyuna, basına ve ilgili kuruluşlara duyuruyoruz.
Yazar olmak ister misiniz?
Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...