Amatör Tiyatrolardan Telif Sorununa Yönelik İkinci Bildiri (1/14/2013)
Kamuoyuna;
ONK Ajans’ın Türkiye’de temsilciliğini yaptığı, Brecht’in Almanya’daki haklarını “koruyan” Suhrkamp Verlag firması, kendileriyle yapılan yazışmalarda; amatör ya da profesyonel gibi bir ayrım yapmaksızın, Brecht eserleri oynayacak tüm toplulukların izin almak ve/veya gereken telifi ödemekle yükümlü olduğunu bildirdi. Böylelikle ONK Ajans ve Suhrkamp Verlag’ın meseleye yaklaşımlarının birbirinden ayrışmadığı ve her ikisinin de üniversite gruplarının ve amatör tiyatroların yaptıkları entelektüel-sanatsal çalışma ve emeği denetim altına almaya ve -kar getirmediği müddetçe- yok saymaya çalıştığı görülmüş oldu.
Biz bildiride imzası bulunan ve amatör tiyatronun yok edilemeyeceğine inanan gruplar olarak bu durumun çok önemli iki sonucunun olduğuna inanıyoruz:
1) ONK Ajans ve Suhrkamp Verlag hayatı boyunca yazdığı tüm oyunlarda ve kuramsal eserlerde tiyatro anlayışını daima anti-kapitalizm üzerine kuran Brecht’in, kolaylıkla kapitalist bir meta haline getirebileceğini ve bu metalaşmanın evrensel bir kurgu haline geldiğini göstermişlerdir.
2) Yine bu iki ajans, aynı zamanda sanat yapmanın da sadece ve sadece para ile ilişkilendirildiğinde değeri olan bir eylem olabileceğini, bu türden kapitalist ilişkiler dışında sanat yapmanın mümkün olmadığını, mümkün olduğuna inananlara da izin vermeyeceklerini açıkça ortaya koymuşlardır.
ONK Ajans, geçen süreçte, Suhrkamp Verlag'ın direktifleri doğrultusunda; Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü'nden BÜO'nun TAKSAV'ın festivalinde yaptığı gösterim sebebiyle talep edip aldığı telif ücreti dışında, 2012 bahar aylarında Boğaziçi kampüsünde oynanan oyunların kaç kişi tarafından izlendiğinin tespit edilip buna göre ek ödeme yapılmasını istemiştir.
Şu an yasal anlamda telif talep edebilme yetkisi dahi tartışmalı olan ONK Ajans'ın yanı sıra, Brecht'in insanlığa bıraktığı kültür mirasını ticari bir metaya indirgeyen Suhrkamp Verlag'ın bu tavrını kınıyor ve tanımadığımızı belirtmek istiyoruz. Kendi deyimleriyle, amatör tiyatroya yaklaşımlarını "irrite" etmeyi, sanatsal ve etik bir sorumluluk olarak görüyoruz. Kâr amaçlı amatör tiyatro tanımının evrenselleştirilmesi, amatör tiyatronun yok edilmesi demektir.
İlk yayınlanan bildiride, FSEK 33.Madde uyarınca amatör tiyatrolar ve üniversite tiyatrolarının kar amacı gütmedikleri olgusundan hareketle telif yasasından muaf olmaları gerektiğini iddia etmiştik. Geldiğimiz noktada açıkça görülmektedir ki; mesele, yalnızca yasalar ve telif haklarıyla ilgili değil, amatör tiyatrolara yaşam alanı sağlanıp sağlanmayacağı ile ilgilidir. Amatör tiyatrolar, amatör sanat düzeyinde sergilenen yaratıcı emeği kâr amaçlı kapsama alma girişimleri karşısında; direnişini, yeri geldiğinde sivil itaatsizlik biçimi alacak şekilde sürdürecektir.
Bildiriye destek için iletişim: amatortiyatrolar@gmail.com
Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Tiyatro Topluluğu
İTÜ Taşkışla Sahnesi
İTÜ Timis(Tiyatro Miyatro İstanbul)
Dicle Üniversitesi Tiyatro Kulübü
Yeditepe Üniversitesi Oyuncuları
Boğaziçi Üniversitesi Edebiyat Kulübü Drama Komisyonu
Hayalperdesi Oyuncuları(Pamukkale Üniversitesi)
ODTÜ Mezunları Derneği Oyuncuları
Kuzey Kıbrıs Orta Doğu Üniversitesi Tiyatro Kulübü
İTÜ Sahnesi
Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Tiyatro Kulübü
Marmara Üniversitesi Drama Kulübü
Uludağ Üniversitesi Oyuncuları
Özü Tiyatro(Özyeğin Üniversitesi)
Ege Üniversitesi Tiyatro Topluluğu
Kocaeli Üniversitesi Tiyatro Kulübü
Sabancı Üniversitesi Tiyatro Kulübü
Sabancı Üniversitesi Oda Tiyatrosu
Ankara Tıp Fakültesi Oyuncuları
İstanbul Üniversitesi Psikoloji Oyuncuları
Sakarya Üniversitesi Tiyatro Kulübü
Marmara Üniversitesi Mizah Kulübü
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Oyuncuları
Eskişehir Gençlik Kültür Evi Tiyatro Topluluğu
Tiyatro Yeraltı
Çankaya Üniversitesi Tiyatro Topluluğu
Akdeniz Üniversitesi Tiyatro Kulübü
Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Tiyatro Kulübü
Dokuz Eylül Üniversitesi İktisat Oyuncuları
İ.Ü. Diş Hekimliği Fakültesi Zemin Kat Oyuncuları
İstanbul Genç Tiyatro
Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tiyatro Kulübü
Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tiyatro Kulübü
Yazar olmak ister misiniz?
Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...