| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
İnanın Bana, Bu Oyunda Kendinizle Çatışacaksınız: Süpernova
Üstün Akmen



Tiyatro sanatına 2000’li yıllarda giren yeni neslin ilk tiyatrosudur DOT ve arkasında sürüklediği gruplara ufuk açmış, yol göstermiş, cesaret vermiş, ışık tutmuş bir tiyatro topluluğudur. İstanbul’un (şimdilerde bey oğullarına pek rastlanmayan) Beyoğlu semtinde, Ermeni kökenli Mimar Hovsep Aznavur (1845-1935)’un 1905 yılında Mısır Prensi Abbas Halim Paşa (1866-1934)’nın kış aylarında ikameti için yaptığı, Osmanlı’nın ilk beton binalarından sayılan Mısır Apartmanı’nda 2005 yılında kurulmuştur. Kuruluşundan itibaren, Murat Daltaban yönetiminde tiyatro yapmaya başlamış; metin anlayışı, “yeni” olanı seçişi ile o gün bu gündür çizgisinden bir milim şaşmadan kendine akarsu gibi yol bulmuştur.

YAŞAM SIKINTISI, YAŞANTI EZİKLİĞİ
DOT: “Aman nedir o! Her oyunda ayrı bir getto metto, göçmen sorunları, eşcinseller, distopyalar (sözcüğü "ütopyanın tersi" olarak değil, "kötü bir yer" anlamında kullanıyorum), durduk yere şiddet middet, küfür-kâfir” diyen tiyatro sanatımızın geri kalmışlıktan ilericiliğe ağır-aksak yürüyen bezirgânbaşılarına inat, 2011-2012 tiyatro sezonunda bir iş daha becermiş. Gençlerin yaşam sıkıntılarını, yaşantılarının ezikliğini unutmak için şiddetin de şiddetlisi boks sporu(!)nu seçmelerini bir antrenör, altı sporcu, bir de zavallı annenin yer aldığı çerçeve içinde anlatan; bu kere gettosuz, göçmensiz, eşcinselsiz, distopyasız bir oyun ele geçirmiş. Ele geçirmiş ve tam bir buçuk yıllık bir çalışma sonucu Maçka G-Mall’un ikinci katındaki yeni (ne yazık ki sıfır akustik donanımlı) “Black Box” denilen türden sahnede izlenmeye hazır ve değer hale getirmiş. Britanyalı oyun yazarı Bryony Lavery (1947)’in 2010 yılında yazdığı “Süpernova (alt başlık olarak “Beautiful Burnout” kullanılıyor)”, böylece sabır-sebat işi bir emek mahsulü olarak tiyatro tarihimizde kendine yer edinmiş.

“TİYATRO” ETKİSİNİ AZALTACAK ARAYA GİRMELERDEN KAÇINMAK
“Süpernova”, İstanbul Boks Şampiyonu ve Boks Eğitmeni Veysel Karani Demircioğlu’ndan alınan boks dersleri, CRR Dans Tiyatrosu yapımı “Çıplak Hamlet” oyunundan tanıdığım İstanbul Dans Tiyatrosu Topluluğu’nun baş dansçılarından Tan Temel ile partneri olan Sernaz Demirel’in sekiz ay süren dans eğitimleri ve koreografik tasarımlarıyla ve nihayet Murat Daltaban’ın “tiyatro” etkisini azaltacak herhangi bir araya girmekten titizlikle kaçınılmış rejisiyle seyircisiyle buluşmuş. Murat Daltaban, metni etliye sütlüye dokunmayacak biçime getirmeksizin, yani kele çevirmeksizin, oyunu ve fikrini hırpalamadan, detayları savsaklamadan yerli yerine oturtmuş.

BİZLER DE KAVGANIN ORTASINA ATLAMIYOR MUYUZ?
Süpernova, malûmdur, enerjisi biten büyük yıldızların şiddetle patlamasına denilmekte… Astrologlar ise bir süpernovanın parlaklığının güneşin parlaklığının yüz milyon katına varabildiğini söylüyor. Tiyatro tutkunlarının “Donmuş-Frozen” oyunundan tanıdığı Britanyalı oyun yazarı Lavery’in “Süpernova”sı yıldız olmanın, parlamanın, patlamanın, Hakan Günday’ın deyimiyle: “Gösteri sunmak değil, gösteriye dönüşmek isteyen insanlar”ın öyküsünü anlatıyor. Boksör olmayan bizlere de “ekmek parası” uğruna, “aslanın ağzındaki lokmayı kapmak” uğruna “uğraşın, özverinin, kavganın ortasına hiç mi atlamadım” sorusunu sorduruyor. Bir saat on beş dakikalık oyun, hedonist (“en üstün iyilik hazdır” ya da “her davranışın nedeni, mutlu olmak isteğidir” doğrultusundaki Aristippos öğretisinden söz ediyorum) bir sis bulutu içinden izleyicisini etkiliyor. Uygur Yiğit’in insanın içini pırpırlatan, oyunun temposuna kan pompalayan “underworld” türü müziği de bu etkiyi perçinliyor. Oyunu izleyen hiç kimse Umut Eker’in kostümlerine söz edemiyor, Pınar Töre-Tuğrul Tülek ikilisinin çevirisiyse tiyatromuzda sıkça tanık olduğumuz çeviri ünlülerinin kötü çevirilerini “s.ktir” ile kovalıyor.

İTİRAZSIZ KESİN BOYUN EĞMEK YAŞAMIN KENDİSİNDE VAR
Günümüz zırtapoz kültürünün yansıması olan maço şiddetine “her vesileyle” başvuran yeniyetme gençlerin saldırganlığını kontrol altına alarak, hiç değilse sportif bir amaca yönlendirmek için uğraş veren boks antrenörü Bobby Burgess (Ünal Silver), İskoçya (Glasgow)’da yerel bir boks kulübünün çalıştırıcısıdır ve eğitmeye kendisini “Tanrı” olarak tanıtmayla başlar, “itirazsız kesin itaat” düsturunu “yıldız boksör” adaylarının kafasına ön koşul olarak sokar. Başarının disiplin ve çok çalışmadan geçtiğine inanmaktadır. Ajay Chopra (Cemil Büyükdöğerli) öykü içinde yeteneği, başarısı bir yana, sonuç itibariyle hınzırlığını ve şımarıklığıyla Bobby’nin sınırlarını zorlar. Chopra ile birlikte, dünyada yer tutmak için dövüşen, doğuştan boksör Cameron Burns (Hakan Kurtaş), metne şiirsellik katan Carlotta (Berrak Kuş), kadın boksörlerle maç yapmayı ısrarla reddeden Dina Massie (Pınar Töre), bir kaza sonucu geleceği kararan Neil Neill (Tuğrul Tülek), babası da tekvando çalıştırıcısı olan Ainsley Binnie (Emre Yetim) ayrı ayrı kendi öykülerinin parçalarıdır.

YÜKSEL AYMAZ’IN IŞIK SİHİRBAZLIĞIYLA
Bunlar, daha doğru deyimle “parça” olmak için can atan, kendini tüketen; yıldız olmaya, şöhreti yakalamaya ve yaşamaya, çok para kazanmaya odaklanan genç “hırslılar”dır. Sahne, Yüksel Aymaz’ın ışık sihirbazlığıyla görünmez iplerle çevirdiği dev boks ringini iki kum torbası, tekerlekli bir buzdolabı/çamaşır makinesi ile anında Cameron’un evine dönüştüren düzeniyle mis gibi Barış Dinçel kokmaktadır. Yıldız boksör adayları, oyun açıldığında bu ring üzerinde hocaları Bobby Burgess yönetiminde önce gölgelerini, sonra yaşamlarını çoktan yumruklamaya başlamışlardır.

İP ATLARKEN REPLİK OKUMAK
İki kere iki gibi bir gerçek ki “Süpernova”, 2011-2012 sezonunda oynanmakta olan oyunların tümünden çok farklı bir oyun olarak dikkat toplamaktadır. Tamamen fiziksel yapıya dayanması, oyuncuların ip atlayarak repliklerini okurken ya da “snaw” çekerlerken bile hiçbir zorlanma ya da nefes arasına gerek duymamaları, ter içinde yapış yapış boks yapmaları, gerektiği ahvalde dans etmeleri bu oyunu farklı kılmaktadır ve bu oyunun “farklı” olmak hakkıdır.

OYUNCULARIN BİRBİRLERİNİN FARKLILIĞINI TANIMASI
Diğer taraftan, DOT’un büyücüsü Murat Daltaban, boks sporunun(!) o pek bilinen kendi acımasızlığı içinde, aynen boksta olduğu gibi oyun içinde de oyuncularını kendi stillerini çizmeleri için serbest bırakmış. Boksta rakibin gözünün içine bakmak nasıl kuralsa, oyuncularına da birbirlerinin farklılıklarını tanımlatarak, anlatarak oyunu kurgulamış. Böylece Chopra, Cameron, Neil, Ainsley yıldız olmak, Dina ise intikam almak için çalışırlarken; karakterler sıradan insan hayatının, olağan insan özlemlerinin, ereklerinin dışına çıkmamış.

Yani kısaca gerçek şu ki, onlar “Süpernova’da “biz”i oynamış.


Oyunculuğundan ışığına, sahne düzeninden çevirisine, kostümünden müziğine, koreografisinden rejisine arayıp tarayıp eleştirecek yan bulamadığım oyundan çıktıktan sonra Berrak Kuş’u, Hakan Kurtaş’ı, Cemil Büyükdöğerli’yi, Pınar Töre’yi, Tuğrul Tülek’i, Ünal Silver’i, Emre Yetim’i kulis çıkışında kucaklayarak kutlarken, içlerinden birinin sinirlenip pir aşkına suratımın ortasına “çakmasından” korkmam da meğer bundanmış.

Üstün Akmen
Evrensel

---------------------

Beautiful Burnout / Süpernova

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 223
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Doğu'nun ve Batı'nın Tanrıları -ANTİGON- Oyununun Hindistan Turnesi'nde Buluştu (Savaş Aykılıç) - 2/13/2012
  • Hem İyi İnsan Olmak, Hem de Ayakta Kalmak: Sezuan'ın İyi İnsanı (Üstün Akmen) - 2/8/2012
  • İşte Baş, İşte Gövde, İşte Kanatlar ve İşte Başarı! (Füsun Balkaya) - 2/8/2012
  • Bir Raftan Bir Sahaftan: Reji Sanatı - Tiyatro Yönetmeninin Çalışması (Kadir Yüksel) - 2/8/2012
  • Duru Tiyatro'da Mikro Kosmos: Sondan Sonra (Dennis Kelly) (Melih Anık) - 2/7/2012
  • Tom, Dick ve Harry; mantık aramayın, gülmeye bakın (Rengin Uz) - 2/7/2012
  • Sahnedeki Eylemin Sahne Sahne, Şarkı Şarkı Sıraya Konulmuşu: İstanbulname (Üstün Akmen) - 2/3/2012
  • Ne Kadar Yakınlaşırsanız, O Kadar Acı Çekersiniz: Yaklaştıkça (Üstün Akmen) - 2/3/2012
  • Yücel Erten Rejisi ile Brecht: Sezuan'ın İyi İnsanı (İstanbul DT) (Melih Anık) - 2/1/2012
  • Can Baba'ya 85. Doğum Günü Armağanı: Can (Üstün Akmen) - 2/1/2012
  • İnanın Bana, Bu Oyunda Kendinizle Çatışacaksınız: Süpernova (Üstün Akmen) - 2/1/2012
  • Bu Filmi Görmüştüm – Tiyatro Karnaval (Cüneyt İngiz) - 1/31/2012
  • Tiyatro Karnaval-Bu Filmi Görmüştüm (Can Murat Yaşar Şengel) - 1/31/2012
  • Süpernova; Yumrukların Dansı (Rengin Uz) - 1/30/2012
  • Eşeğin Gölgesi - Antalya Devlet Tiyatrosu (Merve Ateş) - 1/30/2012
  • Ramazan'la Jülide - Başkent Tiyatrosu (Füsun Balkaya) - 1/30/2012
  • Don Juan'ın Gecesi'nde Yargılananlar (İhsan Ata) - 1/30/2012
  • Siz Olsanız Ne Yapardınız, Hangi Yolu Seçerdiniz?: Öksüzler (Üstün Akmen) - 1/27/2012
  • İlk İşçi Sınıfı Devletinin Sancılı ve Komik Öyküsü: Ölümüne (Üstün Akmen) - 1/27/2012
  • Bu Filmi Görmüştüm Başlıyorrrrrrrrrrrrr (Ayşe Müge Gerdan) - 1/24/2012
  • Karl Marx Geri Döndü… Marx'ın Dönüşü (İhsan Ata) - 1/24/2012
  • Ortaoyununu Özlemişiz: Kanlı Nigar – Adım Tiyatro (İsmail Can Törtop) - 1/24/2012
  • Tiyatroda Eleştiri - Yazılarımdan Derleme (Melih Anık) - 1/24/2012
  • Çocuk Tiyatrsu Sahneleme Sürecim Üzerine (Rasim Aşın) - 1/23/2012
  • Bana Camdan Bir Hikaye Anlat Berkun Oya (Simge İçen) - 1/23/2012
  • Aydın Belediyesi Şehir Tiyatroları Kuyucak'taydı (Serkan Fırtına) - 1/23/2012
  • Orhan Alkaya Rejisi ile Rosenbergler Ölmemeli'yi (İBBŞT) Yeniden Okumak (Melih Anık) - 1/23/2012
  • Bir Raftan – Bir Sahaftan: Türk Tiyatrosu'nda Komedyanın Evrimi - Gülmenin Oyunsu Özgürlüğü (Kadir Yüksel) - 1/23/2012
  • Guguk Kuşu Tarla Kuşuna Dönüşürse… (İhsan Ata) - 1/19/2012
  • Tomris Oğuzalp Hasta ve Sahipsiz (Üstün Akmen) - 1/19/2012
  • Yargının Siyasallaştığı Ülkede Adalet: ROSENBERGLER ÖLMEMELİ (Üstün Akmen) - 1/19/2012
  • İstanbul Devlet Tiyatrosu'nda Arabesk Trajedi: Antigone (2012) (Melih Anık) - 1/16/2012
  • İstanbul DT'de Bir Aşk Oyunu: Kendi Kendine Konuşmaktır Aşk (Savaş Aykılıç) - 1/16/2012
  • AKM'yle İlgili Son Kez Yazıyorum! (Arda Aydın) - 1/14/2012
  • Ali Erdoğan Söyleşisi (Meliha Akay) - 1/14/2012
  • UYANIK Sadri Alışık Kültür Merkezi'nin Resimli Serüveni (Melih Anık) - 1/14/2012
  • Melih Anık'ın Çağrısıyla Yaşam Kaya'nın Yazısı Kaldırıldı: SAKM Ucuz Eleştiriye Hayır Dedi (Melih Anık) - 1/12/2012
  • Çolpan İlhan'a Açık Mektup (Melih Anık) - 1/12/2012
  • Tiyatro Boğaziçi ile Tarihsel Bir -Seyir- : Eleni'den Mektuplar (Melih Anık) - 1/12/2012
  • Karanlığa Karşı Sanat Cephesi Çağrıma Yanıt Verdi (Üstün Akmen) - 1/12/2012
  • Bir Tiyatro Resitali: Önce Bir Boşluk Oldu Kalp Gidince, Ama Şimdi İyi (Üstün Akmen) - 1/12/2012


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    12 Şubat'tan itibaren her PAZARTESİ Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..