Mayıs ayında açıklanan özel tiyatrolara desteğin yankıları devam ediyor. Bu kez 25'e yakın özel tiyatro bir araya gelerek Özel ve Bağımsız Tiyatrolar Platformu kurdu. Platform, 'devlet desteği'ni düzenleyen yönetmeliğin düzeltilmesi ve tarafsız uygulanmasını talep ediyor.
Özel tiyatro temsilcilerinden Kültür Bakanlığı'na mesaj var. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 22 Mayıs'ta özel tiyatrolara toplam 2 milyon YTL yardım dağıttığını açıklamasının ardından çıkan tartışma 25'e yakın tiyatronun bir araya gelip kurduğu Özel ve Bağımsız Tiyatrolar Platformu'nun 'Yıllardır adaletsiz uygulamalara neden olan Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın özel tiyatrolara parasal desteğine' ilişkin görüşlerini belirten bir iyi niyet mektubu hazırlamasıyla sonuçlandı. Mektupta tiyatrocular halen geçerli olan yönetmeliğin birkaç maddesi dışında uygun olduğu ancak onu uygulayanların var olan kriterleri göz önüne almadığı belirtiliyor. Ve öneriler arasında komisyonda bulunan insanların değişmesi yer alıyor.
'Adaletsizlik sona ermeli'
Desteğin açıklanmasının ardından çıkan tartışmalar zaten okları komisyondaki üyelerin üzerine yöneltmişti. Işıl Kasapoğlu, Mahir Günşiray ve Nesrin Kazankaya'nın sanat yönetmenliklerini üstlendikleri sırasıyla Semaver Kumpanya, Tiyatro Oyunevi ve Tiyatro Pera'ya yöneticilerinin Devlet Tiyatrosu sanatçıları olduğundan ötürü destek verilmemesi tepki toplamıştı. Kasapoğlu yaptığı açıklamada "Tiyatroyu yıkmak için ne hükümete ne de partilere ihtiyacımız var" diyerek desteği belirleyen komitedeki arkadaşlarını suçlarken Kazankaya da onu onaylamış ve "Tiyatro Pera'yı benim tiyatrom zannediyorlar. Ben burada sadece oyun yönetiyorum. Bir devlet kurumunun bunu karıştırmaya hakkı yok. O komisyondaki tiyatrocuların bu konuda kendilerini uyarmamaları komisyonu şaibe altında bırakıyor" demişti. Günşiray'ın açıklamaları ise tartışmayı daha sert bir noktaya çekmişti ve "Komisyon üyelerinin seçiminin dayanağı yok. İki yazar ve bulvar komedisi yapan bir tiyatro patronu, Ali Poyrazoğlu var. O da utanmadan en büyük payı kendine alıyor. Bizim yardımdan yararlanmamamız Poyrazoğlu'nun 1997'de 'Mahir Günşiray da kim oluyor?' demesiyle başladı" diyerek Poyrazoğlu'nu eleştirmişti. Bu noktadan sonra da tiyatrocuların birbirlerini eleştirileri giderek hakaret düzeyine yükselmişti.
İşte tüm bu tartışmaların bir daha yaşanmaması için Kültür Bakanlığı'yla işbirliğine girmek isteyen Özel ve Bağımsız Tiyatrolar Platformu, 14 Şubat 2005'te kuruldu ve amacını özel tiyatrolara devlet desteğinin uluslararası kıstaslara uygun, adil olarak dağıtılması için çalışmak olarak belirledi. Kurucularından Günşiray'ın cümleleriyle "1997'den beri değişen bir şey yok. Destekten sonra hep sorunlar yaşanıyor. Sonra kimi susuyor, kabulleniyor, kimi de benim gibi mahkemeye gidiyor. Çünkü yönetmelik birkaç madde dışında bizim gibi tiyatroların projelerini koruyor ancak orada tiyatroları temsilen oturan yalancılar, düzenbazlar uygulamayı kendi lehlerine yapıyorlar. Ancak bu kez bir araya gelip bir daha aynı adaletsizliklerin yaşanmaması için uğraş vereceğiz."
Mektupta da "Keyfi kararlar alındığı, tarafsız davranılmadığı, özellikle değerlendirme kuruluna katılan dernek temsilcilerinin kendi topluluklarını kayırdığı yönünde söylentilerin çıkmasına neden olmakta, bu olumsuz gelişmeler esas olarak Kültür Bakanlığı'nın bu sektörle kurduğu ilişkiyi sancılı bir hale getirmektedir" denerek Günşiray'ın sözlerinin bir kez daha altı çizildikten sonra bakanlığa çözüm önerisi sunuluyor.
Çözüm ise eski yönetmeliğin aksayan yanlarının düzeltilmesi ve söz konusu yönetmeliğin tarafsız uygulanabilmesi için önlemler alınması. Uzun vadede ise yönetmeliğin yenilenmesi hedefleniyor. Bu konuda hazırlık yapmak için ise platform 23 Temmuz'da toplanacak, Avrupa Komisyonu'nun destek kritelerlerini göz önüne alarak bir projenin nasıl ve kimler tarafından değerlendirilmesi gerektiği üzerine bir çalışma yapacak. Platform üyelerinden seçilen temsilciler de ağustos ayı içinde yani yeni Kültür ve Turizm Bakanı belli olur olmaz Ankara'ya giderek çalışmalarını bakanlıkla paylaşacak.
Platform derneğe dönüşecek
İki yıl önce kurulan Özel ve Bağımsız Tiyatrolar Platformu'na üye tiyatrolar AYSA Prodüksiyon Tiyatrosu, Bilsak Tiyatro Atölyesi & Maya Sahnesi, Bitiyatro, Dostlar Tiyatrosu, Dot, Duru Tiyatro, Kenter Tiyatrosu, Oda Tiyatrosu, Ortaoyuncular, Oyun Atölyesi, Oyuncular Birliği, Oyuncular Tiyatro , Sadri Alışık Tiyatrosu, Semaver Kumpanya, Tiyatro Boyalı Kuş, Tiyatro Oyunevi, Tiyatro Pera, Tiyatro Seyirlik, Tiyatro Stüdyosu, Tiyatro Ti, Ve Diğer Şeyler Topluluğu, Boğaziçi Oyuncuları, Masal Gerçek Tiyatrosu ve İstanbul Halk Tiyatrosu. Platform 23 Temmuz'daki toplantının ardından daha da büyüyerek kurumsal bir kimlik kazanmayı planlıyor.