| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Nora'nın Öyküsü İzmir Devlet Tiyatrosu'nda: Bir Bebek Evi
Üstün Akmen



Norveçli yazar Henrik Ibsen (1828-1906)’in 1879 yılında yazdığı (bana göre) aristokrasi tragedyası niteliğindeki tiyatro eseri “Nora-Bir Bebek Evi”, bu sezon İzmir Devlet Tiyatrosu yapımı olarak Cem Emüler’in rejisinden izlenmekte. Erkek egemen burjuva dünyasında özgürlüğünün peşinden giden, çevresindeki yıkımın içinden bir anlamda zaferle çıkan Nora’yı Özlem Başkaya’nın özümlemesini pek sevdim. Cem Emüler’in özgün metindeki “bağlardan kurtuluş” temasını hem kadın hem de erkek gözüyle okunmasına olanak sağlayan rejisini de beğendim, ama eline olanak geçmişken Nora üzerinden grotesk öğelerden de yararlanarak Nora’nın erkek egemen toplumun boyunduruğuna karşı duruşundan nasıl oldu da bir manifesto çıkarmadı, doğrusu merak ettim. Gene de, kadın-erkek karşıtlığı içinde toplumsal mekanizmayı gözlerimizin önüne sermesini ilgiyle izledim.

elbise kutusu öyle mi olur ayol
Dolayısıyla Cem Emüler’in rejisine kötü diyemem, ama Nora eve yılbaşı çamını taşıyan bir kadınla geldiğinde, o soğuk havada cümle kapısını neden açık bırakıyor; Kristina’nın geldiği tabloda, Nora neden Helene’i çağırmıyor da Kristina’nın valizini ve paltosunu götürüp kendisi salon kapısının dışına bırakıyor, anlayamadım. Posta kutusu da daha dolu olmalı öyle değil mi ama? Elbise kutusunun pasta kutusu kadar küçük tutulmasının sorumlusu kim, işin orasını da bilemedim. Bütün bunların dışında, olayların mantığa uygunluğunu, M. Kemal Gürgün’ün ışığının etkilerini, oyuncuların doğallığını, grup simetrisini Emüler hiç mi hiç savsaklamamış. M. Kemal Gürgün’ün, birinci perdede kullandığı dış ışığın bu denli çiğ olmasını ise daha oyun başlar başlamaz eleştirdim.

yılmaz öğüt’ün çevirisi
Tiyatro oyun metninin, diyaloglara dayanan bir yazın türü olduğu dikkate alınır ve de çeviri, dilin günlük konuşma diline, yani yaşanan dile uygunluğuyla değerlendirilirse T. Yılmaz Öğüt’ün (Ibsen-Toplu Oyunları 2/Mitos Boyut Yayınları, 2011) çevirisini alkışlamamız gerekiyor. Savaş Çevirel’in dekor tasarımı ise seyirciyi diri tutuyor, sürekli uyarıyor, oyuncunun oyunu ile doğrudan bağ kurmasına yarıyor, ama cümle kapısı açılınca neden dar aralıkta duvarı görüyoruz, Çevirel neden başka bir çare bulamamış, işte işin burası anlaşılamıyor. Bir de, gayet titiz çalışmış belli de, şöminenin bacasını bile düşünmüş, tamam da, sağdaki kapağını açık bırakarak şöminenin içinde yanmayan (ve hiç yanmayacak) odunları neden izleyiciye gösteriyor, bu küçük dikkatsizliğin de içinden çıkılamıyor. Diğer taraftan, M. Kemal Gürgün, şöminenin içindeki ışığın inandırıcılığıyla eleştirmen puanı topluyor.

cüneyt şekercioğlu’nun tarantella koreografisi
Funda Çebi Bozdoğan, oyun için gayet zevkli giysiler tasarlamış, Nora’nın üç kostümü, hele hele Tarantella giysisi pek güzel. Torvald’ın ve Doktor Rank’ın gömlekleri ne derece dönemsel emin değilim, ama Funda Çebi mutlaka araştırmıştır deyip susmayı yeğliyorum. Müziklerin seçkisini kim yaptıysa, uygun olduğunu söylüyorum. Cüneyt Şekercioğlu’nun Tarantella Dansı’ndaki koreografisiniyse, Nora’nın dönüşümünün bedensel “eğretilemesini” simgelemesi açısından fevkalade başarılı bulduğumu itiraf ediyorum. Şekercioğlu’nun Tarantella koreografisi, bilinçdışını akıldışı büyüsellikle buluşturan mistik bir simge. Şekercioğlu’nu yürekten kutluyorum.

ve de oyuncular
Oyunculardan Damla Ardal, Helene olarak görevini “bihakkın” yapıyor. Emektar Dadı’da Birsel Aygün hayli zayıf kalmakta. Mehmet Avdan, kemik veremli bir hastayı hiç gözlemlememiş, yani bana sorarsa (ki neden sorsun) role yeterince hazırlanmamış. Doktor Rank’ın omurgası, kalçası, dizleri, ayakları, kaburgaları, dirsekleri, elleri (maşallah) hastalıktan hiç etkilenmemiş. Melike Aslı Sinke, Kristina Linde’ye can verirken rolü ikinci perdede iyiden iyiye ezbere dayıyor. Doğrusu kendisini “Kadın ile Memur”da da izlemek isterdim. Yeteneği belli bir oyuncu Melike Aslı Sinke, umarım ilerideki oyunlarda bu tutumunu düzeltecektir. Krogstad’da Gürol Tonbul karakterin içsel, ruhsal imgelerini hakkıyla veriyor. Yusuf Köksal, Torvald Helmer’in tutkularını değil, onun bileşimini oluşturan duygularını öne çıkarıyor, çok da iyi ediyor, ama kusuru Torvald’ın duygularına doğrudan, hiçbir hazırlık ya da destek olmadan ulaşmaya çalışmasında. Özdeşleşeceği karakterin dokusunun nahif maddesini kavraması ya da o dokuyu çabuk yakalamanın zorluğunun bilincinde olmasını diliyorum.

nora’da Özlem Başkaya’ya gelinceeee.
Nora rolünde izlediğim Özlem Başkaya’nın, yönetmene kendisini fiziksel olarak en yüksek derecede teslim etmiş olduğu anlaşılmakta. Özlem Başkaya, Nora’nın duygularını “psikolojik coşkularla” değil, somut ve olabildiğince net fiziksel aksiyonlarla aktarıyor. Nora’nın fiziksel yaşamına ilişkin somut bir çizgi sağladığı için boşlukta salınmıyor, sallanmıyor, iyice belirginleştirdiği patika yol boyunca kendinden hayli emin, ilerliyor.

Temellendirdiği aksiyonlar, rolünü kurmasına yardımcı oluyor.

Rolünü fiziksel varlığında içtenlikle yaşarken, duygularını hiç mi hiç hareketsiz bırakmıyor.

Özlem Başkaya Nora’da, (dilin doğasındaki vurgulara; bazı sözcük vurgularında ses kontrolüne; yapım ekleriyle sözcüğü genişlettikçe vurguyu son heceye kaydırmaya daha bir dikkat etmesi koşuluyla) eleştirmen amcasından beşibirlik gibi bir “aferin” hak ediyor.

Üstün Akmen
Evrensel


Yazarın Tüm Yazıları

Oyun tanıtım sayfası:  Nora - Bir Bebek Evi
 
Paylaş      
Yorumlar

Murat Örem - ( 10/31/2012 )


Nora-yı Ankara turnesinde izledim bayram öncesinde...Günlerdir oyunun kritiğini yazmak ve özellikle Özlem Başkaya-ya oyunculuğundaki çabası ve güzel emekleri için klavye dolusu teşekkür etmeyi düşünürken Üstün Akmen Hocamızın emek emek yazdıklarını okurken sanki üzerimden tatlı bir yük kalktı...

Nora , her şey bir yana sadece Özlem Başkaya-nın oyunculuk çabası için bile izlenmeli...

Dilerim İzmir seyircisi bu oyunun farkındadır...

Murat Örem...


Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 697
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Craft Tiyatro'dan Uğrak Yeri (Rengin Uz) - 11/22/2012
  • Tiyatro Zehirlenmelerinde Kullanılmak İçin Evde Yapılacak Ballı İksir Formülleri (Murat Örem) - 11/22/2012
  • Kerem Güney İçin Güneşli Bir Sonbahar / Kış Yazısı (Murat Örem) - 11/20/2012
  • Kocaeli Şehir Tiyatrosu'nun 16.Sezonunda Kral Lear (İhsan Ata) - 11/20/2012
  • Ibsen'den Bir Anti-Kahraman Öyküsü: Hedda Gabler (Üstün Akmen) - 11/15/2012
  • Huzur Sokağı'nın Emine Erdoğanlı Galasından İzlenimler (Nedim Saban) (Nedim Saban) - 11/15/2012
  • Nedim Saban, Huzur Sokağı Oyununu Değerlendirdi (Nedim Saban) - 11/15/2012
  • Tiyatronun Sorunu, Sadece Tiyatrocunun Sorunu Mu (Özer Arslanpay) - 11/12/2012
  • Antigone; Tiyatroda Bir Doruk, Dorukta Bir Tiyatro! (Savaş Aykılıç) - 11/9/2012
  • Tiyatromuza yeni bir yıldız mı doğuyor ne: Aşkın Sıradanlığı (Üstün Akmen) - 11/7/2012
  • Nora'nın Öyküsü İzmir Devlet Tiyatrosu'nda: Bir Bebek Evi (Üstün Akmen) - 10/31/2012
  • Özelleştirmeyi ve grevi anlatan oyun Dar Ayakkabı İle Yaşamak (Hayati Asılyazıcı) - 10/29/2012
  • İzmir Devlet Tiyatrosu'nda İzleyemediğim Oyun: Bağdat Hatun (Üstün Akmen) - 10/25/2012
  • Ödipus Şehre İndi! (İhsan Ata) - 10/23/2012
  • Yıldırım Önal'la Oğuz Atay Yakın Akrabaysa Bay Feuerbach Kimlerden? (Murat Örem) - 10/18/2012
  • Metin Boran'ın Hilmi Zafer Şahin Röportajı (Metin Boran) - 10/16/2012
  • Erol Günaydın Taziye Sayfası - Başsağlığı Mesajınızı Yazın (Taziye Sayfası) - 10/15/2012
  • İktidarların tiyatro korkusu (Metin Boran) - 10/12/2012
  • Yeniden Bertolt Brecht (Hayati Asılyazıcı) - 10/12/2012
  • Sidikli Kasabası Burası / Dünyaya Kendi Gözüyle Bakar (Murat Örem) - 10/10/2012
  • Lulabay: Bir Cihangir ya da Yer Değiştirmenin Hikâyesi (Cansu Karagül) - 10/10/2012
  • Bozkurt Kuruç Hoca Dedi Ki: Sırça Kümes değil, Sırça Küme'dir (Üstün Akmen) - 10/10/2012
  • Bey Oğullarının Yokolduğu Beyoğlu'nda Çarpışmalar: Kazaen (Üstün Akmen) - 10/10/2012
  • Mutsuzluk Komedisi: Anita'nın Aşkı ya da Antigone New York'ta (Üstün Akmen) - 10/8/2012
  • Tarık Günersel'den Hiciv Yüklü Şiirsel Trajedi: Zırhlı Kurt (Üstün Akmen) - 10/8/2012
  • 74 ve 76 kişilik Tiyatro Üzerine (Nedim Saban) - 10/8/2012
  • Buruk Olmayan Ezgi - Largo Desolato (Gülin Dede Tekin) - 10/5/2012
  • Gözü Matematikten Yılmış -Tuhaf Tabiatlı Çocuk-, Bedri Rahmi EYÜBOĞLU ve Tek Kişilik Yaşam Oyunu (Murat Örem) - 10/4/2012
  • Çirkin - Devlet Tiyatroları (Gönenç Kaytaz) - 10/4/2012
  • Perdeler açılırken İstanbul Şehir Tiyatroları (Hayati Asılyazıcı) - 10/2/2012
  • Ankara Devlet Tiyatrosu'nda Tennesse Williams: Sırça Kümes (Üstün Akmen) - 10/2/2012
  • Dertsiz Oyun'un Derdi - Yiğit Sertdemir - Altıdan Sonra Tiyatro (Melih Anık) - 9/25/2012
  • Sanat Dünyamızın Ördek Tecavüzcüler (Nedim Saban) - 9/24/2012
  • Benim de Babaannemin Başı Bağlıydı (Nedim Saban) - 9/24/2012
  • 10. Kıbrıs Tiyatro Festivali İNADINA Sürmekte... (Üstün Akmen) - 9/19/2012
  • Türk tiyatrosu ve Münir Özkul (4) (Hayati Asılyazıcı) - 9/15/2012
  • Türk tiyatrosu ve Münir Özkul (3) (Hayati Asılyazıcı) - 9/15/2012
  • Türk tiyatrosu ve Münir Özkul (2) (Hayati Asılyazıcı) - 9/15/2012
  • Türk Tiyatrosu ve Münir Özkul (1) (Hayati Asılyazıcı) - 9/15/2012
  • Ay Işığı Manastırı'ndan Çıktık Yola, Şimdi Gelelim AKM-SA'ya… (Üstün Akmen) - 9/12/2012
  • Merhamet, Hava Gibi Gereksinimimizdir'in Öyküsü: Reis Bey (Üstün Akmen) - 9/12/2012


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    12 Şubat'tan itibaren her PAZARTESİ Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..