Gencay Gürün’e hayranımdır. Neden? Hayran olunacak kadındır da ondan. Yok, yok sefireliğinden falan söz etmiyorum… Oralara da gidersek… Oooh… Yok, yok İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolarını adam edişinde falan da değil hayranlık kökenim. Ben onun Tiyatro İstanbul’u daha doğrusu bir tiyatro kurumunu ayakta tutuşuna hayranım. Ben onun tiyatro tutkusuna hayranım, çalışkanlığına hayranım, dimdikliğine hayranım…

“Kes artık” dedi editör
Gencay Gürün’e olan hayranlığımı anlatmayı burada kesmem gerekiyor, yoksa editör yazıyı kesecek. 2006–2007 sezonunu da öksüz bırakmamış Gencay Gürün. Tiyatro İstanbul için ne etmişse etmiş, gitmiş, bulmuş buluşturmuş Gerard Lauzier’in “Kaçamak – L’Amuse Gueule”sini dilimize kazandırmış. “Kaçamak”ı 52 yıllık usta tiyatrocu Metin Serezli’nin ellerine teslim etmiş. “Kaçamak” ne mi? Elbette Tiyatro İstanbul’un çizgisinde Bulvar Tiyatrosu türünde bir oyun.

Türün Tarifi
Bilirsiniz elbette, kökence 19. yüzyılın ilk yarısında Paris’te Baron Georges Hausmann tarafından kentin yenileştirilmesi hareketi içinde açılan Grands Boulevard’daki tiyatro etkinliklerine verilen addan kaynaklanıyor “Bulvar Tiyatrosu” terimi. Belle Epeque döneminde (1860–1914) ünlenmiş bir tür bu. Günümüzdeyse eğlendiri tiyatrosu ve ticari tiyatro ile eşanlamlı olarak kullanılmakta. Yani, koltukları satacaksın ve eğlendireceksin. Eğlendireceksin ki, bu türün meraklısı olan seyirci, oyundan ağzı kulaklarında ayrılırken verdiği parayı helal etsin. Sadece eğlendirmeyi hedefleyeceksin. Burlesk-vodvil karışımı güldürüler oynayacaksın, sahneye yıldız oyuncular çıkaracaksın, tiyatronun hafifini yapacaksın. Sakın yanlış anlamayın, Gencay Gürün’ü eleştirdiğimi, kınadığımı falan da sanmayın… Türün tarifini yapıyorum ben.

Oyunun konusu
Lauzier’nin “Kaçamak”ının konusu şöyle: Gerard (Metin Serezli), sosyetenin ünlü isimlerinden Florans Arnold (Ebru Vardal) ile buluşmanın planını yapmış ve bunun için evinde bütün hazırlıkları tamamlamıştır. Bu arada, Gerard’ın karşı komşusu Boris (Kerem Atabeyoğlu) işe gitmek üzere evinden çıkar asansöre biner, çantasını evde unuttuğu için sevgilisi Eva (Gözde Kansu) ona çantasını vermek amacıyla dairesinden çıkar. Ama… Amanin… Bu sırada evin kapısı kapanır. Eva yarı çıplak bir halde Gerard’ın’ın evine sığınmak zorunda kalır. Eva, Gerard’ın evindeyken, heyecanla beklediği Florans gelir. Gerard bu durumu kurtarmaya çalışırken Eva’nın kıskanç sevgilisi Boris Gerard’ın dairesine girer. Gerard, bütün bu olanlarla baş etmeye çalışırken Florans’ın kocası André (Argun Kıral) da gelmez mi? Gelir… İşler karışır. Kaçamak yapmaya çalışan Gerard, hiç planlamadığı olaylarla baş etmeye çalışırken, artık ortaya sıradan akılların pek basmayacağı komiklikler çıkar.

Sıradan akıllar bu oyunlara neden basmaz
“Sıradan akılların pek basmayacağı” diyorum, çünkü “Bulvar Tiyatrosu”nda genellikle üçlü aşk ilişkileri, boşanmalar, kuşak çatışmaları, ikili ahlâk, ticaret aracı olarak siyaset, meslek kaygısı konu olarak alınır; melodram ve cinayet oyunları oynanır ve bunlara sıradan akıllar pek basmaz da ondan. Burjuva ortamı bohem bir kılıfa sarılmıştır ve insanlar kendi güçsüz yanlarına gülmeyi kabul eder. Temel toplumsal gerçeklere asla dokunulmaz. Oyun yüzeydeki beğeniye seslenir.
“Kaçamak” işte böyle bir oyun. Kimine göre sabun köpüğü, kimine göreyse “aman ne güldük, ne güldük” oyunu. Ne haddimize zevklere karışmak! Ama olmaz ki!.. Eleştirmeden de durulmaz ki!..

Yaratıcı kadronun eyledikleri
Aytekin Saday kardeşim gene ışık tasarımı yapmamış. Cascavlak bembeyaz bir ışık... Oyunun geçtiği alanlar ve sahnenin seyirciye gösterilmek istenilen bölümlerine bölümlemesiz, dengesiz ışık dağılımı… Oyunun zaman dilimi saat 17’ye bilmem ne kadar kala başlıyor, zaman geçiyor, gelenler, gidenler, olaylar, olaylara dolananlar... Zaman bir türlü değişmiyor. Işık tasarımsızlığına karşın Nilgün Gürkan’ın dekoru başarılı. Tasarımcısı bilinmeyen, ama (Marilda’nın pembe önlüğünün altına giydiği taşlı sandalet dışında) hiç de kötü olmayan kostümler. Her zamanki Gencay Gürün titizliğiyle yapılmış bir çeviri.

Metin Serezli’nin sahneleyişi
Metin Serezli oyunu klasik “Bulvar Tiyatrosu” biçeminde sahneye koymuş. Sahne trafiğini de iyi çizmiş. Ayırma, seçme, yöntem aşamasını oyuncularına iyi anlatmış olmalı ki, diyaloglarda oyuncular arasında genel anlamda uyum sağlanmış. Limana vuran bu balıklarla başka ne yapabilirdi, işte işin orası “meşkûk”. Ama kusura bakmasın, polis çağırma tablosunda, telefondaki iç sesin telefonu açanın kim olduğunu bilmeden: “Buyurun Madame” demesini pekâlâ önleyebilirdi diyeceğim. Öyle değil mi ama?

Oyuncular
Geçen yılın başında, gene Tiyatro İstanbul’da Ray Cooney’in “İkinin Biri” başlıklı oyununu izledikten sonra Bakan yardımcısının karısı Pamela Philips’i canlandıran Ebru Vardal’ı, kimi eksikliklerine rağmen başarılı bulmuşum ve yazmışım. “Kulağını bana verirse,” demişim, “komedide kullanılacak sözcüklerin, konuya olan bağlantılarını kaçırmamak açısından, oyun öncesinde çok iyi çalışmak gerektiğini fısıldayacağım. Fısıltımı duyar mı, duymaz mı bilemem,” diye de eklemişim. Kulak mulak vermemiş, dinlememiş. Sahne üzerinde gerçekleştirilen her şeyin bir anlamı ve sonuç olarak bunun seyirciyle olan iletişimini sağlaması gerektiğini hâlâ bilmiyor. “Dizi dizi inci”lerden yani dizi oyuncularından Gözde Kansu, ortaya koyduğunu daha iyi tanımanın, uyarıcılarla yanıt verebilmenin, grupsal adaptasyonu sağlayabilmenin, mekân kavramını önce zihinde sonra görsellikte yedirebilmenin tiyatronun kuralları olduğunu öğrenirse, bundan sonraki oyununda neden başarılı olmasın? Kansu gibi ilk kez sahneye çıktığını sandığım Marilda rolündeki Melis Eronat da öyle… Tiyatroda oyunculuğun göze batıcılığını sağlamanın en uygun yolu, zihinsel düşüncenin, zihinde yaratılan her şeyin maddeselliğe dönüşmesini yaratmaktır Sevgili Melis. Tiyatro oyunculuğu kolay iş değil. Ha gayret… Polis’te Serkan Budak dengeli bir oyun, Polis Şefi’nde Somer Kavran ise umut vermekteler.

Yılların Metin Serezli’si
Argun Kıral, André’nin davranışlarının duygularla bütünleşmesini sağlayamıyor. Yani yorumunun niteliği yok. Levent Ulukut, görevini yapmakta. Kerem Atabeyoğlu ise Boris’i sembolize ederken yoruma dayalı oyunculuğu seçiyor ve başarıyor. Karşılıklı diyaloglarda gerekli olanı, diğer rollerle bir güzel paylaşıyor, seyirciye de aktarıyor.
Yılları oyuncusu Metin Serezli’ye gelinceee… O ne de olsa bir Metin Serezli.
Aradan 52 yıl geçmiş, yılları umursamıyor, yorulmuyor.

     Güncel Haberler

Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede

• Medea'ya Göre Ahlak, Eskişehir'de
• "İyilik Yayıncılığı" İsimli Sosyal Sorumluluk Projesi, Bir Çok Sevilen İsmi Bir Araya Getirdi
• Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları (BÜO), Shakespeare Soruşturması ile dijital ortamda seyirci ile buluşuyor!
• KüçükÇiftlik Bahçe Tiyatrosu'ndan Müjde: Perdeler Açılıyor, Tiyatro Sezonu Başlıyor
• İzmir Bağımsız Tiyatrolar İnisiyatifi'nde İkinci Yıl Başlıyor
• Amadeus, Zorlu PSM'de Başlıyor
• Sesin Görselleştiği Bir Performans: Podacto Stüdyo, Yakında BluTV'de
• 27 Mart 2021 Dünya Tiyatro Günü Ulusal Bildirisi (Metin Akpınar-Müjdat Gezen)
• 27 Mart 2021 Dünya Tiyatro Günü Uluslararası Bildirisi (Helen Mirren)
• Şehir Tiyatroları Dünya Tiyatro Günü'nü 'Melek' ve 'Benim Güzel Pabuçlarım' ile Kutluyor
• 27 Mart Dünya Tiyatro Günü'nde DasDas'tan Okuma Tiyatrosu
• Ankara Tiyatro Dayanışması'ndan 27 Mart Dünya Tiyatro Günü Etkinliği
• 'İlelebet… Bir Atatürk Hikayesi' Sahneport'ta Tiyatroseverlerle Buluşuypr
• Şehir Tiyatroları, Özel Tiyatrolara Kasım Ayında da Sahnelerinde Yer Veriyor

Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi