| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
İnançlarını kendi seçen birinin dogmatik bataklığına gömülüşü: Alevli Günler
Üstün Akmen



2006 yılında Bahtiyar Engin, Yıldıray Şahinler, Kemal Kocatürk ve Levent Üzümcü tarafından kurulmuş olan İstanbul Halk Tiyatrosu adına Bahtiyar Engin İstanbul Halk Tiyatrosunun amaçlarını pek güzel anlatmış. Engin diyor ki: “Din, dil, ırk ve renk ayrımı yapmaksızın, dünyanın bütün halklarını kucaklayan, çağdaş sanatın gerekliliklerini sorgulayan, tarafsız, evrensel değerler çerçevesinde dünyayı güzelleştirmeye yönelik her şeyin savunucusu bir anlayışla yola çıkmıştır. Temel ilkesi hiçbir sansüre ve dayatmaya boyun eğmeden başı dik, alnı açık bir şekilde Türk tiyatro tarihi boyunca yoluna devam etmektir. Tiyatromuzun yol haritası halkın anlamlandıramadığı, belli kesimin beğeni ve ideolojisine hizmet eden değil, sanatın eğlendiren, bilgilendiren, düşündüren ve baş kaldıran estetik nimetleri ile halkın her bireyini buluşturmayı amaçlayan bir duruş sergilerken, geleceğin özgün “Türk Tiyatrosunu” yaratmaya öncülük etmektir.”

TRAJİKOMİK BİR MÜCADELE

İstanbul Halk Tiyatrosunun 2010-2011 sezonunda sahnelemeye başladığı ve Bahtiyar Engin’in işaret ettiği hedefe cuk oturan “Alevli Günler” oyununu ben ne yazık ki ancak 2011-2012 tiyatro sezonunda izleyebildim. Genç yazar Irmak Bahçecinin (1983) yazdığı oyun, çocukluk arkadaşı Kasap Hayri (Bahtiyar Engin), Serbest Muhasebeci Mensur (Yıldıray Şahinler) ve Türk Kültürü Profesörü Tarık Öztürk’ün (Cem Davran) başından geçenleri konu ediniyor. Prof. Dr. Tarık Öztürk, Türk kültürü üzerine yaptığı araştırmalar sonucunda Türklerin ilk dini olan Şamanizm’e inanmaya başlamıştır ve teşhis edilen lenf kanseri sonucu 6 ay ömrü kaldığını öğrendiğinde son vasiyeti olarak gömülmek değil Şamanizm’e göre yakılmak isteyecektir. Bu son isteğini yerine getirmek için verilen trajikomik mücadele izleyiciyi yer yer güldürürken, kimi zaman da hüzünlendirmeyi başarıyor. Üç çocukluk arkadaşı bu son arzuyu mümkün kılmak için ciddi bir uğraş veriyor.

YAZARIN YAŞINDAN BEKLENMEYEN OLGUNLUK

Genç yazar, gerçek hayatta yaşanan bir olaydan yararlanmış. Ankaralı Cahit Bolat adlı bir vatandaş, kimliğine “Alevi” yazdıramayınca tepki olarak din hanesi bölümüne “şaman” yazılmasını istemiş. Mahkemeye başvuran Cahit Bolat, tek tanrılı üç semavi dinden (Müslüman, Musevi, Hıristiyan) başka bir din yazılamaz yanıtını almış. Üstüne üstlük, Hukuk Mahkemeleri Yasası’nda sayılan hallere uymadığı gerekçesiyle 172 TL cezaya da çarptırılmış.
Irmak Bahçeci, konuyu yakaladıktan sonra dramatik yapı, kişiler ve diyaloglarda ne yalan söyleyeyim yaşından beklenmedik bir olgunluğa ulaşmış. Bahçeci’nin içinden gelen içtenlik, izleyiciye (elbette yaratıcı kadronun ve oyuncuların katkısıyla) yansımış. Bahçeci, anlatacağını alıntılara, kaynaklara gerek duymadan anlatmış. Ortaya konuyla ilgili olarak içimizden gelen değil, içimizde yer almasını ve bizi bizim yerimize anlatmasını istediklerimiz halini almış. İnsanı sıkıcı bir ukalaya, işlevsiz bir bilgi yığınına dönüştürüverecek içselleştirmeyi başarıyla işlemiş.

BARIŞ DİNÇEL’İN DEKORU BU KERE I-IH

Sahne tasarımını yapan Barış Dinçel kimi kuramlara göre tiyatronun kaynağının Şamanist inançlar olduğunu pek dikkate almamış, alsa Şamanist törenlerin özelliğini, izleyici ya da katılımcılara tanrısal gücün simgesi yerine kendisini göstermesini tasarımına oya gibi işler, duvarlara o uyduruk maskları asmazdı. (Bir tür Şaman davulu olan Tungur’a sözüm yok). Tiyatronun günümüzde de kökenindeki bu eğilimin izlerini taşıdığını yok saymaz, eğilimler arasındaki gerilimden güç alırdı. Anonim olduğunu sandığım giysiler iyi, ancak Tarık Öztürk’ün kullandığı Tunguz şamanı giysisi benzerine biraz daha özenilebilirdi. Işık tasarımını da kimin yaptığı belli değil, ama ışık tasarımı yapılırken, ana renkleri kuvvetlendirici karşıt yardımcı renklerin kullanılmasına belli ki diretilmiş. Renkler oyun boyunca etkisiz ve güçsüz.

CEM DAVRAN’IN OYUNCULUĞU

Yıldıray Şahinler, oyuncu yönetiminde belli ki oyuncuların edilgen olmamalarına özen göstermiş. Oyuncularda kişisellik yok. Oyuncular da kendilerine, metin ve karakter üzerinde kendi düşüncelerine inanmışlar. Yönetmenin kendilerine ne yapmaları, ne düşünmeleri gerektiğini söylemesini beklememişler, dolayısıyla “nesne” olmaktan kurtulmuşlar. Farklı pırıltısı ve sevimliliği ile dikkatimi çeken Tuğçe Kıltaç dahil, beş oyuncu da yaratıcılık, özgürlük, fantezi yüklenmiş. Sahnede izlemeyi özlediğimiz (bence büyük yetenek) Cem Davran, metinde yazılı olan bütün sözcükleri ve onların altında, alt metinde saklı olan her şeyi, düşünceleri, duyguları çok iyi kavramış. Gözlerinin ve yüzünün incelikli ifade araçlarından da olabildiğince yararlanıyor, sesini, tınılarını, sözcüklerini, tonlamalarını mükemmel kullanıyor. Davran bu oyunda dikkatle izlenilmeli, coşkuyla alkışlanmalı. Bahtiyar Engin canlı, fiziksel ve psikolojik yönelimlerden oluşan bir karakteri oluşturabilmeyi başarmış. Kasap Hayri’nin içsel yaşamının itici güçlerini, iradesini, aklını ve duygularını aksiyona son derece dengeli geçirmiş, imgelemini canlandırmış. Çok ödüllü sinema/dizi oyuncusu tiyatro kökenli Erkan Can’ın tiyatro tahtasına çıkarken bu kere yanında sinema oyunculuğunu getirmemiş, ama oyun sırasında o ne gülme krizi öyle Sevgili Can!

BU OYUNU KAÇIRMAYIN

“Alevli Günler” (Oyunun adında Aleviliğe atıf mı var ne), inançlarını kendi seçen bir insanın yaşamaya hatta ölmeye çalışırken nasıl dogmatik bataklıklara gömüldüğüne, başkalarınca anlaşılamamasına, sürekli baştan savılmasına, küçümsenmesine, kimliklerimizin altındaki dayatmaya, özgürlüklerimizin ne denli kısıtlanmış olduğuna iyi oyunculuklarla ayna tutuyor.
İstanbul Halk Tiyatrosu, kutlanması gereken bir oyunu sahnelemeye devam ediyor.
Söylemesi benden, gidip izlemesi sizden...

Üstün Akmen
Evrensel


Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 958
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu'nda Beni Unutma (Üstün Akmen) - 12/16/2011
  • Yıldızlar sönmesin diye... (Tufan Taştan) - 12/16/2011
  • Sönmez Atasoy - Taziye Sayfası - Başsağlığı Mesajları (Taziye Sayfası) - 12/15/2011
  • Tiyatro ve onun geleceği üzerine bir analiz: Tiyatrounun Tarihsel Yolculuğunda Tiyatrocunun Rolü (Zafer Kılıç) - 12/12/2011
  • Şakayla Söyler Haldun Taner ve -Son Vicdani- Ali Erdoğan (Melih Anık) - 12/11/2011
  • İstanbul Devlet Tiyatrosu Yapımı -Ne Dersin Azizim- Oyununun İsveç Turnesi İzlenimleri (Savaş Aykılıç) - 12/9/2011
  • Tiyatro Ödülü Nasıl Olmalı? (Melih Anık) - 12/8/2011
  • War Horse'dan Myanmar Kukla Tiyatrosu'na (Melih Anık) - 12/8/2011
  • Bir Satge Projesi: BULUŞMAHAMLET (Üstün Akmen) - 12/7/2011
  • İnançlarını kendi seçen birinin dogmatik bataklığına gömülüşü: Alevli Günler (Üstün Akmen) - 12/7/2011
  • Ayıp Ettik (Hakan Yozcu) - 12/5/2011
  • Bu Oyun İzleyenleri Terletiyor… Yüksek Derece (İhsan Ata) - 12/5/2011
  • Disko 5 No'lu (Erkan Küçük) - 12/5/2011
  • Minik Kuşların Ciki (Erkul Eğilmez) - 12/5/2011
  • Tiyatro Merdiven'in Ne Oldu Bize Oyunundan İzlenimler (Savaş Aykılıç) - 12/5/2011
  • UNİMA İstanbul Karagöz Yapım ve Oynatım Kursu Mezuniyet Töreninden İzlenimler (Savaş Aykılıç) - 12/5/2011
  • Düğün (Rengin Uz) - 12/1/2011
  • Aysa Prodüksiyon'dan Mağdur ve Fail Kadınlar Oyunu: Düğün (Üstün Akmen) - 11/29/2011
  • Mutfak Söyleşileri (İBBŞT) Üzerine Akif Çamlı'ya Açık Mektup (Melih Anık) - 11/29/2011
  • Bu Bir İntihar Mektubudur… 4.48 Psikozu (İhsan Ata) - 11/29/2011
  • Tiyatromuzda Bunların Sahibi Kim? (Melih Anık) - 11/28/2011
  • Şems!...Unutma!.. Ankara'dan Geçti (Füsun Balkaya) - 11/28/2011
  • Bir Raftan Bir Sahaftan: Uzun Yolda Bir Mola (Kadir Yüksel) - 11/28/2011
  • Kantocu: Bir Usta, Bir Müzikal (Füsun Balkaya) - 11/21/2011
  • Vahide Gördüm ve Tüm Kanser Hastaları İçin... İnadına İyileşebilmek... (Yurdagül Yurtseven) - 11/21/2011
  • Ceryanlar Geldi (Erkul Eğilmez) - 11/21/2011
  • Myth Tiyatrosu, Korku İmparatorluğu'yla Ezber Bozuyor... (İhsan Ata) - 11/19/2011
  • Elma Hırsızları - Ankara DT (Yalçın İmzalı) - 11/18/2011
  • LARGO DESOLATO (Erkan Küçük) - 11/18/2011
  • ŞEMS!... UNUTMA!... (Yurdagül Yurtseven) - 11/16/2011
  • Çarkın Dişlilerinden Biri Sakın Siz Olmayasınız: Largo Desolato (Üstün Akmen) - 11/16/2011
  • İnsan(lık) Resm-i Geçidi: Çehov-N.Simon: Sevgili Doktor (İBBŞT) (Melih Anık) - 11/14/2011
  • İnadına Opera ve Yekta Kara'nın -İnadına- Başarısı: Aşk İksiri (Üstün Akmen) - 11/14/2011
  • Kadın Hayattır Memattır Kadın (Can Murat Yaşar Şengel) - 11/14/2011
  • Behzat Ç: Seni Kalbime Gömdüm filmi üzerine notlarım (Füsun Balkaya) - 11/11/2011
  • İstemi Betil - Taziye Sayfası (Taziye Sayfası) - 11/11/2011
  • Devlet Yardımı Alamadım Gururluyum (Kaan Erkam) - 11/10/2011
  • Kuvveti Çok Bol İlaç (Erkul Eğilmez) - 11/10/2011
  • Tiyatro Yansıma Tarafından Sergilenen Sevgili Doktor’un Başarısı Üzerine… (İhsan Ata) - 11/9/2011
  • Birlikte oldukları süre içinde her şey yolundaydı: Yanık (Üstün Akmen) - 11/9/2011


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..