Uzun yıllardır tiyatronun oskarları onun adıyla veriliyor. Mustafa Kemal Atatürk "Afife olmasaydı hilafeti kaldıramazdım" diyerek Türk kadınının toplumda olması gereken yerini bu cümleyle açıklıyordu. Ülkenin ilk kadın oyuncusu.. büyük bir yük ve risk... Moda yahudilerin ve tiyatro ermenilerin hakimiyetindeyken ve dinin daha çok kadınlar üzerinde empoze edildiği kritik dönemlerde bu deli dolu, zeki, korkusuz kadın herşeye göğüs gere gere mücadelesini sürdürmüş ve kadın oyuncuların yolunu açan kişi olmuştur. 1902 yılında İstanbul Kadıköy'de dünyaya geldi. 10 Kasım 1918 de Darülbedayi'ye öğrenci olarak alındı ve 18 Aralık günü stajyer oyuncu olarak kadroda yer edinmişti. Okulda provaları aksatmamış fakat sahneye bir türlü çıkamamıştı. 13 Nisan 1919'da premieri yapılacak olan Hüseyin Suat'ın "Yamalar" adlı oyununda Emel rolünü oynayan Eliza Binemeciyan'ın Paris'e gitmesiyle rol ortada kalmış ve yöneticiler Afife'ye bu rolü vermişlerdi. Ve böylece Afife Kadıköy'deki Apollon Sineması'nda gece gelen zaptiyelere rağmen Emel rolüyle sahneye çıkan ilk müslüman Türk kadını olmuştu. Defa kez polisler tarafından tutuklanmak istenmiş ve kaçmış hayatı bir kovalamaca içinde geçmişti. Birgün "Odalık" adlı piyes oynanırken polis tiyatroyu basar ve Afife bu kezde makine dairesinden kaçırılır. 27 Şubat günü 204 sayılı bildiri Darülbedayinin yönetim kuruluna gönderilir ve bildiride "müslüman kadınların kesinlikle sahneye çıkamayacakları" yazılıdır. Ve Afife kadrodan çıkarılır. Bu durumdan olumsuz etkilenmiş ve sinirlerini alt üst etmiş, kaçışı yatıştırıcı haplarda bulmaya başlamıştı. İşte bu buhranlı dönemde bir bahar akşamı İstanbul Kuşdili çayırında Hafız Burhan'ın konserinde tambur çalan Selahattin Pınar'la tanışır. İkiside henüz 25 yaşındadır. "İçimde uyanan eski bir arzu,dedi ki yıllardır aradığım bu, şimdi soruyorum büküp boynumu, Ah, daha önceleri neredeydiniz" dediler ve evlenmeye karar verdiler. Ancak Afife'nin tiyatroya olan sevgisi herşeyin üstündeydi. Bu boşluğu yine yatıştırıcı haplarla doldurmaya başlayınca Selahattin Pınar'dan ayrıldı. Afife Jale kimsesizliğinin, terk edilmişliğinin, yoksulluğunun son durağı Balıklı Rum Hastanesi'nde hayata veda etti. Ölümü gazetelere dahi haber olmadı.
21 Mart günü 15.'si düzenlenen Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri'nin adayları ile özel ödül sahipleri açıklandı.
Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü'ne Müjdat Gezen,
Nisa Serezli Aşkıner Özel Ödülü'ne Dilek Türker,
Cevat Fehmi Başkut Özel Ödülü'ne Tuncer Cücenoğlu,
Tiyatroda Yeni Kuşak Özel Ödülü'ne Punk Rock Oyuncuları (Dot)
Yapı Kredi Sigorta Özel Ödülü'ne Prof. Dr. Ayşegül Yüksel layık görüldü.
En iyi kadın-erkek, yardımcı oyuncu, en başarılı ışık tasarımcısı ve diğer ödüller 18 Nisan Pazartesi akşamı Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sarayı'nda gerçekleşecek törende belli olacak.
Yazar olmak ister misiniz?
Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...
Uzun yıllardır tiyatronun oskarları onun adıyla veriliyor. Mustafa Kemal Atatürk "Afife olmasaydı hilafeti kaldıramazdım" diyerek Türk kadınının toplumda olması gereken yerini bu cümleyle açıklıyordu. Ülkenin ilk kadın oyuncusu.. büyük bir yük ve risk... Moda yahudilerin ve tiyatro ermenilerin hakimiyetindeyken ve dinin daha çok kadınlar üzerinde empoze edildiği kritik dönemlerde bu deli dolu, zeki, korkusuz kadın herşeye göğüs gere gere mücadelesini sürdürmüş ve kadın oyuncuların yolunu açan kişi olmuştur. 1902 yılında İstanbul Kadıköy'de dünyaya geldi. 10 Kasım 1918 de Darülbedayi'ye öğrenci olarak alındı ve 18 Aralık günü stajyer oyuncu olarak kadroda yer edinmişti. Okulda provaları aksatmamış fakat sahneye bir türlü çıkamamıştı. 13 Nisan 1919'da premieri yapılacak olan Hüseyin Suat'ın "Yamalar" adlı oyununda Emel rolünü oynayan Eliza Binemeciyan'ın Paris'e gitmesiyle rol ortada kalmış ve yöneticiler Afife'ye bu rolü vermişlerdi. Ve böylece Afife Kadıköy'deki Apollon Sineması'nda gece gelen zaptiyelere rağmen Emel rolüyle sahneye çıkan ilk müslüman Türk kadını olmuştu. Defa kez polisler tarafından tutuklanmak istenmiş ve kaçmış hayatı bir kovalamaca içinde geçmişti. Birgün "Odalık" adlı piyes oynanırken polis tiyatroyu basar ve Afife bu kezde makine dairesinden kaçırılır. 27 Şubat günü 204 sayılı bildiri Darülbedayinin yönetim kuruluna gönderilir ve bildiride "müslüman kadınların kesinlikle sahneye çıkamayacakları" yazılıdır. Ve Afife kadrodan çıkarılır. Bu durumdan olumsuz etkilenmiş ve sinirlerini alt üst etmiş, kaçışı yatıştırıcı haplarda bulmaya başlamıştı. İşte bu buhranlı dönemde bir bahar akşamı İstanbul Kuşdili çayırında Hafız Burhan'ın konserinde tambur çalan Selahattin Pınar'la tanışır. İkiside henüz 25 yaşındadır. "İçimde uyanan eski bir arzu,dedi ki yıllardır aradığım bu, şimdi soruyorum büküp boynumu, Ah, daha önceleri neredeydiniz" dediler ve evlenmeye karar verdiler. Ancak Afife'nin tiyatroya olan sevgisi herşeyin üstündeydi. Bu boşluğu yine yatıştırıcı haplarla doldurmaya başlayınca Selahattin Pınar'dan ayrıldı. Afife Jale kimsesizliğinin, terk edilmişliğinin, yoksulluğunun son durağı Balıklı Rum Hastanesi'nde hayata veda etti. Ölümü gazetelere dahi haber olmadı. 
