Gergedanlaşmak Ya Da Gergedanlaşmamak
Cüneyt İngiz
Bir şehre gelen gergedanlar, halkın afallamasına sebep olur. Belli bir düzen içinde, işine giden, evine gelen, rutin kurallara bağlı yaşayan insanların, gergedanlarla beraber, değişimini ve iktidarın gergedanlara geçmesiyle gergedanlara benzemeyi arzuluyorlar. Düzene uymayı bir türlü beceremeyen Berenger, kurallı dünyaya alışamadığı ve sistemin dışında kaldığı gibi, gergedanlaşmayı da beceremeyerek, yine tek başına kalır.
Absürd tiyatro yorumları içinde en başarılı oyunlarından birini yazan İonesco, Gergedan oyunuyla sistemi eleştiriyor. İnsanların değişen iktidarlar ve sistemler karşısında, hayatını devam ettirebilmek adına taraf değiştirmesini anlatıyor. İnsanın panik anlarında kendini kurtarmak için her türlü duruma razı oluşunu yorumluyor. İnsanların her dönem sisteme uyma çabasını ele alırken, sisteme uyamayanların dışlanmasını, çoğunluğun yanında olmasını arzusunu gözönüne seriyor.
Théâtre de la Ville-Paris ekibinin yorumuyla sahneye taşınan İonesco’nun Gergedan oyunu, insanın iktidar karşısındaki değişimini sahneye taşıyor. İnsanın panik ve korku anlarında nasıl kendini kurtarmak için her şekle büründüğünü çarpıcı bir dille anlatılıyor.
Emmanuel Demarcy-Mota’nın rejisiyle sahnelenen oyun, kalabalık bir ekiple oynanıyor. Yönetmenin dekor üzerindeki anlatımı, ışık ve müzikle yarattığı atmosfer etkili çarpıcı olsa da İonesco yorumu çok da yeterli görünmüyor. Absürd yorumdan çok daha klasik formda işlenen oyunun, devinimi de az olunca performansın düşmesine sebep oluyor.
Oyuncu ekibinin orta yaşın üzerinde olmasından kaynaklanan devinim eksikliği, fiziksel olarak durağan bir performans ortaya çıkarıyor. Oyunun sorunlu karakteri Berenger ise diğerlerine oranla daha iyi bir performans sergiliyor. İç aksiyonu oldukça iyi olan oyuncu, duygularını açık biçimde ifade ediyor.
Berenger ile karşılıklı ilk sahnelerinde, Berenger’in sisteme uymasını, sistemin gerekliliklerini yerine getirmesini isteyen Jean ile Berenger arasındaki tartışmanın, sistem yandaşı ile sistem karşıtının çatışması olarak görülüyor. İkinci karşılaşmalarında ise sistem uyumu içindeki Jean’ın, gergedanlaşma hevesi ve arzusuyla yine Berenger’e değişim göstermediği için tepki gösteriyor. Özellikle bu iki sahnede devinimsel eksiklik açık biçimde hissediliyor.
Yazar olmak ister misiniz?
Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...