| | Tiyatro Kursu | Şirket Tiyatrosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| | Ana Sayfa | Hakkımızda | Yazılar | Haberler | Yazarlar | Tiyatro Oyunları | Tiyatro Grupları | Sanatçılar | Kaynak | Duyuru Panosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Othello Hülya Karakaş 
Batum İlya Çavçavadze Tiyatrosu’nun 2005 yapımı bir Othello oyununun videosunu izlettirdiler bana…O an Arda Aydın’ın Tiyatro Dünyasın da,Londra’da izlediği Hamlet oyunu üzerine yazdıklarını hatırladım.(Othello ve Hamlet oyunlarının arasında ki bağlantılar nedeniyle!)Benim için bu yıl kesinlikle Othello yılıydı. İzlediğim bütün Othello’lar bugüne kadar izlediklerimin çok önüne geçmişlerdi ve hepsi birbirinden şahaneydi diyebilirim. Haziran ayında yapılan,Viyana Tiyatro Festivali’nin kapanış oyunu olan,Peter Sellars’ın yönettiği,(Amerikalıların ve tüm tiyatro çevresinin “dahi” diye nitelendirdiği yönetmenlerden…)Tiyatro Akzent’de sahnelenen,izlediğim Othello’yu yazmalıydım artık.Daha doğrusu gördüklerimi Tiyatro Dünyası okurlarıyla paylaşmaktır niyetim. Sellars’ın oyunun gösterimi için Tiyatro Akzent’i seçmesi boşuna değil!Yeni ve bohem bir tiyatro Akzent.Bizim tiyatrolara ise hiç benzemiyor!”Taçlandırılmış Yeni Ümitler” başlığı altında,ilk kez 2006 yılında başlayan Viyana Tiyatro Festivali’nin de aynı zamanda kurucularında Peter Sellars.Amerika’nın son başkanı Barak Obama’yı da yönetmen “Taçlandırılmış Yeni Ümit” olarak görüyor,bunu çok net bir şekilde de söylüyor.Oyunun provaları da tam Amerikan seçimlerinin arkasından bu nedenle başlıyor.Peter Sellars’ın on beş yıl önce sahnelediği “Venedik Taciri” oyunundan sonra ki yaptığı ilk Şhakespeare oyunu Othello.Obama’dan ve dünyada ki son siyasi gelişmelerden esinlenerek yorumlamış oyunu.Othello dışında ki tüm karakterler de adeta Senatör John McCain gibidirler!Alın size bir Amerikan seçim karması der gibi…Shakespeare’in Amerikanlaşması,Kennedy’nin “Biz artık Şhakespeare oynamalıyız.” dedikten sonra başlamış araştırmalara göre...1962 yılında,Public Tiyatro nun kurucusu Jozeph Papp Central Park’ın ortasında arka arkaya Shakespeare oyunları sahneler.New Yorklular Manhattan semaları altında “İn The Park” başlığı altında Shakespeare’in “12Gece” oyununu izleyerek eğlenmişler… Public Tiyatro’nun şimdi ki direktörü Barry Edelstein ise bu Othello’yu,”Asla flu değil,çok keskin ve görünür…” olarak tanımlamış.Bence yönetmenin spirütüel ve entelektüel olması da oyunun böyle çıkması için bir neden ve bu da söylenenleri doğrular nitelikte.Seyirci oyunu izlerken Peter Sellars’ın oyunu asla “akademik” yorumlamadığını çok net bir şekilde görüyor.Bunu nasıl başardığını anlamak oldukça zor.Üstelik izlediğin oyun yaklaşık beş saatlik bir Othello yorumuysa daha da zor! Peki nasıl oluyor da,bu denli minimalist sahnelenen Othello yorumu bu kadar uzun olabiliyor..?Cevabı ise, yönetmenin oyunun ilk halini kullanmasına bağlı,yani ilk baskıya satırı satırına sadık kalarak sahnelemiş oyunu.(1.Quarto!)Bu sadakatin içine değiştirmeleri,dönüştürmeleri de sığdırmış,oyunculukları maskülen ve otoriter kılmış…Brabantio rolü ortalarda bile yok,sadece sesini duyuyoruz.Roderigo ise İago’ya kokain sağlayan bir junky olarak yorumlanmış!Othello için bir şey yazmak gerekiyorsa,o da onun tıpkı Barak Obama olduğudur..!Montano rolünü bir kadına oynatarak oyunda ki cinsel güdüleri iyice açığa çıkarmış.Durmaksızın içki içerler ve durmaksızın birbirlerine karşı duydukları cinsel dürtüleri açığa çıkarırlar!John Ortiz’in oynadığı Othello rolü,benim bugüne kadar izlediğim Othello’lar gibi güçlü karakterlere hiç benzemez.Sahnede uyanık bir askerin dolaştığını görürüz o kadar.Oyun bize dünyanın yataklardan idare edildiğini adeta bağırarak söyler! Sahnede yataktan başka hiçbir şey yoktur.Boş ve siyah bir sahnede bir taç gibi duran kocaman bir yatağı video monitörleri çevreler.Bu monitörler de yap boz gibi ekranlara yansıtılmışlardır. Oyunun ırkçılığa yaklaşımı da ilginç.Sanki Shakespeare’in yazdıklarına nazire yapıyormuşçasına çok bildik bir şekilde yorumlanmamış ırkçılık..!Kimbilir belki de Shakespeare’de oyunun böyle yorumlanmasını tercih edebilirdi!Siyahlar,beyazlar ve Latinlerle harmanlanmış bir cast da kim kimdi,neydi,ilişkileri nasıldı karmaşası yaşanıyorsa da ilk dakikalarda,sonra bu durumu oyunun güçlü yapısı olağan kılıyor.Othello gibi psikolojik bir metni siyasi bir castla sahnelemeyi de ancak Peter Sellars gibi büyük yönetmenler becerebilir.Çünkü çözümlemeler çok net bir şekilde yapılmış,seyirciyi ortada bırakmıyor,ona olanaklar sunuyor…Oyun güncellenirken günümüz gerçeklerinden kopmadan,güç,renk,cinsiyet temalarının altları çizilmiş.Sahnede Afro-Amerikalılar,Latinler ellerinde ki cep telefonlarıyla iletişim kurarlar.Türklere karşı Kıbrıs’ı koruma kararı konferans hattıyla bildirilir komutana. İago’yu bir star,benim çok beğendiğim bir aktör,Philip Seymour Hoffman oynuyor.Tıknaz,itici,sarı saçlı,sakallı,elleri hep cebinde dolaşan,sürekli pantolonunu çekiştiren,son derece sıradan bir karakter olmuş İago.Bu başağı karakteri etkileyici bir oyunculukla içselleştirmiş Hoffman.Her şeyi yöneten,aydınlık bir akıldır İago,kötülüğün altı bile çizilmemiş!Özellikle sıradanlığa dikkat çekilmiş. Othello,Hamlet’den hemen sonra yazılmış bir tragedyadır.Biçim ve anlatım tarzı olarak,Othello’yu Hamlet’in bir yankısı olarak görebiliriz.Ancak iki oyun üslup açısından birbirinden oldukça farklılıklar taşır. Korunmasız bir yatakta dünyayı nereye kadar yönetebilirsin..?Karşı güçler boş durmaz,o yatağı bir mezara çevirirler anında…İşte trajedi de böyle gerçekleşir.Barak Obama gerçeğini yaşayan biz faniler,Othello’nun nasıl da ileriyi gören bir oyun olduğu gerçeğiyle de yüzleşmiş oluyoruz.Peter Sellars ve ekibi,bu gerçekten yola çıkarak tasarlamışlar oyunu.Ama ırkçılıkla mücadele öyle kolay çözüme ulaşmayacak gibi gözüküyor.Tahtlardan mezarlar yapılıyor artık..! En büyük kozu minimalizm olan bu oyunu izlemeye doyamıyor insan.Bence en iyi yanı da bu… Hülya Karakaş Ağustos-2009 Yazarın Tüm Yazıları Paylaş  Tweet
|
Tiyatro Kursu Başlıyor! 19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de! Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!  Duyuru Panosu!
Son Eklenen Tiyatro Oyunları
Güncel Yazılar
Yazar olmak ister misiniz? Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...
Güncel Haberler
Tiyatro Dünyası'nı takip Edin 
|
.. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
