| | Tiyatro Kursu | Şirket Tiyatrosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| | Ana Sayfa | Hakkımızda | Yazılar | Haberler | Yazarlar | Tiyatro Oyunları | Tiyatro Grupları | Sanatçılar | Kaynak | Duyuru Panosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Şeytana Papucunu Ters Giydiren Adam! - Başka Kapıya Meliha Akay 
İnsanın var olduğu ilk günden bu yana hiç değişmeyen hallerine, allı pullu moderniteye, onca çağdaşlığa karşın törpülenmeyen yanlarına tuttuğu ışıkla, dilediğince aydınlatıp dilediğince puslu bırakan Ali Erdoğan’ın yazıp yönettiği “ BAŞKA KAPIYA “ seyirciyi güldürmekle çimdiklemek arası saatin sarkacı gibi götürüp getiren bir oyun… Kabare Dev Aynası, yıllardır çözülemeyen tiyatro sorunlarına karşın kendi çabaları, tiyatro sevdaları ile perde açmayı başardıkları için bile ayrıca kutlanmaya değer. Sanatın öteki disiplinlerinde olduğu gibi tiyatroda da yeni arayışların, özellikle de yeni dil arayışlarının ortaya çıktığı bir dönemde Kabare Dev Aynası’ nın onuncu yılını kutluyor olması gördüğü ilginin bir göstergesi olsa gerek.Oyunu izlerken yazar Howard Jacobs’ un “ Eğer mizahçı değil de büyük bir komedi yazarı olacaksanız, komediyi hüzün ilmeğinden geçirmelisiniz.” Sözü kafamda döndü durdu. Bu bağlamda Haldun Taner’in “ Tiyatro hayatın aynası, kabare dev aynasıdır” sözünden yola çıkarak hayatın farklı olgularına parmak basan Ali Erdoğan’ın ekibi kocaman alkışı hak ediyor; komediyi hüzün ilmeğinden geçirmeyi başardıkları için. Hiç birinin performansı bir ötekini aratmıyor. Ayrıca da, bugüne değin tiyatro genelinde “ erkek egemen “ toplumun baskılarını ve çarpıklıklarını konu alan oyunlar yer bulurken, Kabare Dev Aynası’ nda kadının gizli iktidarı, ezilmişliğin üstesinden gelmek için dozunu kaçırdığı varoluş kavgası ve erkeği cezalandırma çabası ilgi çeken konuların başında geliyor. Daha geniş bir açıdan bakarak söylemek gerekirse; köşe dönücü ve çıkarcı düzene, ataerkil toplum yapısına, değerleri korumak adı altında boy gösteren ikiyüzlülüğe ve yerel yönetim politikalarına göndermeler yapılıyor. Oyunun ilk sahnesinde yer alan apartman yöneticisi tiplemesi bunun en güzel örneklerinden biri olsa gerek. Ali Erdoğan’ın performansı seyirciye öylesine nüfuz edici güçte ki, o tiplemeyi artık kanıksamış bir toplum olduğumuzu şamar gibi yüzümüze çarpıveriyor; hem de güldürürken! Belki birkaç yıl sonra ya da on yıllar sonra apartman yöneticisi sıfatı kalmayacak, onun yerini hızla değişen “ konut ve yaşam “ olgusunun doğal sonucu olarak başka modeller alacak, fakat o karakter yaşamayı hep sürdürecek… Öykü kitabı okur gibi izlediğim oyunun hiç unutmayacağım bölümlerinden biri de şeytana papucunu ters giydiren aşçı tiplemesiydi. Eğitimsizliğin eksikliğini kurnazlığı ve zekasıyla kapatan aşçı birkaç dakika içine sığdırılmış gösteride belki de sayfalar dolusu bir yazıyla anlatılabilecek sosyal dokuyu, yalın gerçekliği gözler önüne seriveriyor. Ali Erdoğan ve öteki oyuncular sanki “ siz güldüğünüzü sanıyorsunuz oysa biz bir yaranın kabuğun u kaldırıyoruz “ dercesine yüreğimizi çimdikleyip geçiyor! İki perdelik oyun süresince, Ümit Erzurumlu’nun yaptığı dekorun görselliğini bütünleyen ses ve ışık düzeni Murat Kızılkaya’ ya ait sahne dekoru değişirken, bölümden bir diğerine geçerken sahnenin sol köşesinde yer alan iki müzisyen / oyuncunun çaldığı gitar, o kısacık müzik parçaları klasik tiyatro düzenindeki olası boşlukları hissettirmiyor. Yukarıda sözünü ettiğim görselliğin de bir parçası. Ayrıca, oyuncular üzerinde ışıkla yapılan geçişler, yazıda yapılan vurgu sözcükleriyle eş değer. Teknoloji çağının hızından başı dönen, sersemleyen insanın resmedildiği “ doktor ve hastası “ iki farklı konuyu eş zamanlı sunabiliyor. Doktorun sekreterini canlandıran genç kızın nevrotik davranışları ve hastasının bunalmışlığı karşısında çılgına dönen doktor tam da toplumun her kesimindeki insanın çağın belirlediği ve üstüne yüklediği kimliklerle nasıl başa çıkmaya çalıştığını gösteren bir örnek. Gerek görsel ve gerekse yazılı medyada her daim sözü edilen “ pozitif ve negatif enerji” ye gönderme yapıldığı da gözden kaçmıyor. Çünkü bu deyimleri kullanan pek çok kişinin aslında kavramın içeriğinden pek de haberdar olmadığı da bir gerçek. Başka bir bölümde yer alan iktidarsız bir erkeğin karısı ile arasında geçen konuşmaların ibret niteliğinde olduğunu da söylemeden geçmemek gerek. Burada “ ibret “ ten kastım ahlaki bir vurgu değil elbet; çiftler arasında konuşulmadan, söze dökülmeden anlatılanların, suskunlukla söylenenlerin sese bürünmüş biçimi. Oyunun finalinde yer alan Mimar Sinan karakterini, bundan sonrasında sahneye konacak oyunların ve metinlerin çağrışımlarını barındırıyor gibi algıladığımı belirtmek isterim. Belki de öyle olmasını istediğim içindir, kim bilir! Hızla kentlileşen bir toplumda, plansız kentleşmenin getirdiği sorunların sadece “ yapı “ yanını ele alan Mimar Sinan başlıklı bölüm aslında çok katmanlı bir sorunun bir parçası yalnızca. Toplumun hızla kentleşmesine neden olan “ göç “ temasının ve beraberinde getirdiği sorunları kendi diliyle sahneye aktarmasını istemek, beklemek bilmem haksızlık olur mu? Romancıların ve tarihçilerin gösterdiği ilgiyi baz alırsak, göçlere, göçülen yeni yurtlara, köklerine duyulan ilgiyi günümüz insanının kimlik sorunsalına da eklemlemek gerek. Toplumun birleşme ve yarılma noktalarını belirleyen göç temasının Ali Erdoğan’ın yazıp yönettiği oyunlara yabancı olmadığı bu yüzden de gecikmemesi kanısındayım! Hani Mimar Sinan diyordu ya ; fay hattında haysiyet üflesen yıkılacak!.. Burada bile gecikmemek gerektiği saklı değil mi? Meliha Akay akaymeliha@gmail.com ALINTI : ( TİYATRO DERGİSİ ) NİSAN 2011 SAYI: 224 Paylaş  Tweet
|
Tiyatro Kursu Başlıyor! 19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de! Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!  Duyuru Panosu!
Son Eklenen Tiyatro Oyunları
Güncel Yazılar
Yazar olmak ister misiniz? Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...
Güncel Haberler
Tiyatro Dünyası'nı takip Edin 
|
.. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
