| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Evrim, Ya Geriye Doğru da İşlerse: Kaplumbağa
Üstün Akmen



Açık yüreklilikle itiraf etmeliyim ki, Ali Poyrazoğlu’nun tiyatro oyunculuğuna, dahası tiyatro anlayışına özel bir ilgim ve titreşim yapan bir saygım vardır. Nedenine gelince; onun oyunculuğu kendi özlemlerini, kendi varlığını anlamlama biçimi oluşturur. Zannım o ki, bu oluşuma bir anlamda tepe noktadaki yeteneği olanak sunmuştur.

Ali Poyrazoğlu kendini ifade etmek için özlemlerini, kaygılarını, toplumumuzla ve dünyayla ilgili sevinçlerini seçmiştir ve de sanırım işte o nedenledir, onun insanı insan yapan bütün değerleri elittir.

SEYİRCİNİN BEYİN YAPISI
Ali Poyrazoğlu, bazı meslektaşları gibi bağlı olduğu kurumdaki ya da kafasının içindeki repertuar havuzuna olta atıp sahneleyeceği oyunun iğneye takılmasını beklemez.

Atlar gider, araştırır, sorar soruşturur, bulur.

Bu kere de öyle yapmış, nereden bulup buluşturduysa, Türkiye’de pek tanınmayan İspanyol yazar Juan Mayorga (1965)’nın iki yıl önce yazdığı “La Tortuga de Darwin”ini almış, “Kaplumbağa” başlığıyla dilimize çevirmiş, Hazal Gül’e dramaturgisini yaptırmış, uyarlamış, yönetmiş.

Özgün haliyle bir odada geçen oyunu, 20. yüzyılda gelişen tarihsel sürecin giderek günümüze kadar nasıl “tekerrür” ettiğinin altını çizen haliyle sahnelemiş. Sırrı Topraktepe’nin bir “vahşet sirki” olan dünyayı simgeleyen ve oyuna anlam katan dekoru içinde, tarihsel kısır döngüyü simgeleyen yuvarlak halı parçası üzerinde dönen/dönüşen olayları, Galápagos Adaları (Büyük Okyanus’un doğusunda bir takımada)’nda doğmuş dev kaplumbağanın tanıklığında, tarihsel olayları ters yüz ederek seyircinin kulağının, gözünün derinliklerinden beyninin içine itmiş.

SEYİRCİNİN TANIKLIĞI
“Kaplumbağa”da 20. yüzyılın, insanlık tarihinin en kanlı dönemi olduğu gerçeği, hayatın çeşitliliği üzerine birleştirici bir mantıksal açıklamaları bulunan, evrim teorisinin ağababası Darwin (1809-1882)’in 200 yaşındaki kaplumbağasının ağzından işleniyor. Bu yüzyılda dünya savaşı, soykırım, toplama kampı, kimyasal silahlar, nükleer silahlar, bombardıman, gerilla savaşı, terör eylemleri gibi, daha önceki yüzyıllarda duyulmamış ve görülmemiş vahşet yöntemlerinin ortaya çıktığı gözler önüne seriliyor. Bu yüzyılda, saydığım yöntemlerle öldürülen insanların sayısının yüz milyonlara ulaşmış olduğunun altı çiziliyor. Anlatım, rakamlarda değil tarihsel detaylarda kaynak arıyor.

Oyunda, Galápagos Adaları’da Darwin’den bir yıl önce doğmuş kaplumbağa Harry Robinson, 20. yüzyılın bu kadar kanlı olmasının iki nedeninden birinin, gelişen teknolojinin eski devirlerdeki silahlara göre çok daha öldürücü silahların yapımına izin verilmesi olduğunu anlatıyor. Okul kitaplarında öğrenmediğimiz bu gerçek dışında, anılan silahların kullanılmasına neden olanın ideolojiler olduğu da beyinlerimize “nakşediliyor”.

TANIKSINIZ
20. yüzyılda rejimler ya da örgütler tarafından öldürülen insan sayısının yaklaşık 120 milyon olduğunu işittiğinizde insanlığınızı içinize sindiremiyorsunuz. İnsanların ideoloji uğruna idam edildiklerini, toplama kamplarında ölesiye çalıştırılarak katledildiklerini, "sürgün" adı altında evlerinden toplanıp yok edildiklerini, kasten oluşturulan kıtlıklarla açlıktan öldürüldüklerini, en korkunç hapishanelerde en korkunç işkenceler sunucu yok edildiklerini, kurşuna dizildiklerini, boğulduklarını, boğazlandıklarını, parçalandıklarını oyundan çıkarken artık biliyorsunuz! Vahşetin, önce yeni kurulan Sovyetler Birliği'nin geneline, ardından Doğu Avrupa'ya, Çin'e, Kore'ye, Vietnam'a, Kamboçya'ya, Latin Amerika ülkelerine, Küba'ya, Afrika'ya yayılışına tanıklık ediyorsunuz.

OYUNCULUKLAR
Ali Poyrazoğlu, bu kere ödüllü kostüm tasarımcısı Şirin Dağtekin Yenen’in titizlenilmiş giysileri, kimin olduğu belli olmayan, ama eleştirilecek yanları bulunmayan ışık, müzik, VTR tasarımlarıyla ve kalabalık sayılabilecek bir kadro ile 2013-2014 sezonu için izleyici ummanına açılıyor. Ali Usta ile aynı sahneyi paylaşabildikleri için muhtemelen “Kadir Gecesi” doğmuş(!) olan genç oyuncular Faruk Öksüz’ün, Anıl Ayvalıoğlu’nun, Günce Mutlu’nun, Ünal Hoşhal’ın, Temel Yapıcı’nın, Damla Gerçekler’in, Arif Diren’in, Kıvanç İvriz’in, Alize Ertem (adım atışındaki estetikten yakalanmış, merceğimin altına alınmıştır)’in emeklerine minnet.

Özdemir Çiftçioğlu, Doktor karakterinin buğdayını ve samanını çok iyi ayırmış, ayıklamış, artistik benliğinin süzgecinden geçirdikten sonra elde ettiği özneyi seyirciye aktarmayı başarmış. Nur Gürkan’ın ses kontrolü yok. Betty’nin duygularını duygusal olarak sahiplenmemiş ve onu sezgisel olarak oyunun temel hedefi boyunca sürüklemeyi başaramıyor. Bülent Kayabaş, Tarih Profesörü’ne can üflerken yılların birikiminden, ustalığından yararlanıyor.

SAF EMEK
Ali Poyrazoğlu’nun oyunculuğuna gelince, o tepeden tırnağa bütün vücut yapısını da; sahnede temsil ettiği karakterin parçası olduğunu da; eylemin belirli anlarında yüzünün, ellerinin, gözlerinin, saçlarının, parmaklarının, ayaklarının, sırtının herhangi sözlü bir anlatımdan daha etkili ve verimli olduğunu da biliyor.
Yalnız “Kaplumbağa”yı izlemenin bir sakıncası var!

İzlerken, içimizde barındırdığımız vahşi hayvanın ta kendisi olma yolunda nasıl da hızla ilerlediğimizi tiyatronun aynasında görmek doğrusu sinir bozuyor.
Bu oyundan ders çıkarmak gerekiyor.

Üstün Akmen
Evrensel


Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 132
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Samsun'da, -Baban Kimdi Bilemezdin- Deniliverince: Neyzen (Üstün Akmen) - 5/29/2013
  • Açıkça'dan Dut Şerbeti… (İhsan Ata) - 5/27/2013
  • Yaşamaya Dair (Üstün Akmen) - 5/27/2013
  • Devlet Benden Korkar Çünkü Tiyatrocuyum... (Kaan Erkam) - 5/26/2013
  • Taksim'de Kendi Kendine Takılmak… (Arda Aydın) - 5/25/2013
  • Antalya'da Sevgi, Merhametsizlikle Yer Değiştirirken: Othello (Üstün Akmen) - 5/25/2013
  • Bir Oyuncu; Şebnem Köstem (Pınar Çekirge - Yavuz Pak) - 5/24/2013
  • Kitap İncelemesi: Yargıtatör (Tiyatro Oyunu) (Serkan Fırtına) - 5/24/2013
  • Masalların Duvarları Yüksek Olur: Peri Devden Korkuyor (Üstün Akmen) - 5/21/2013
  • Memet Ali Alabora Röportajı (Ulya Altıntaş) - 5/17/2013
  • Evrim, Ya Geriye Doğru da İşlerse: Kaplumbağa (Üstün Akmen) - 5/15/2013
  • Yar Bana Bir Ödül (Nedim Saban) - 5/15/2013
  • Hint Uygarlığı ve Tiyatrosu Üzerine (Serkan Fırtına) - 5/11/2013
  • Ödüllendirilemeyenler (Nedim Saban) - 5/11/2013
  • Made In Birol Güven Damgası Sahnede: Yatak Odası Diyalogları (Üstün Akmen) - 5/11/2013
  • Bir Hışmınan Geldi Geçti Globe Theatre, Peh, Peh, Peh: Kral Lear (Üstün Akmen) - 5/6/2013
  • Pal Sokağı Çocukları - Ankara Devlet Tiyatrosu (Kurtuluş Bilgilioğul) - 5/6/2013
  • Gay Olmak ya da Olmamak; Nathan Lane'li -The Nance- Broadway'de… (Ali Kemal Güven) - 5/2/2013
  • Aşkın Yeni Adresi - Taj Express (Kurtuluş Bilgilioğul) - 5/2/2013
  • Genç Yazar Uğur Saatçi Gene Trabzon'da: Bu Da Geçer Ya Hu (Üstün Akmen) - 5/2/2013
  • Othello Rize'de (Gülseren Engin) - 5/2/2013
  • Muhsin Hoca Kime Teslim??? (Nedim Saban) - 4/30/2013
  • Hayatı Seçmek mi Onuru Korumak mı: Jeanne d'Arc'ın Öteki Ölümü (Üstün Akmen) - 4/27/2013
  • Su ve Ateş Anıları (Kurtuluş Bilgilioğul) - 4/26/2013
  • Muhsin Ertuğrul; Türk Tiyatrosunun Simurg'u.... (Murat Örem) - 4/26/2013
  • Muhsin Ertuğrul; Türk Tiyatrosunun Simurg'u.... (Murat Örem) - 4/26/2013
  • Suç ve Ceza Yabancı Sahnede… (İhsan Ata) - 4/26/2013
  • Orhan Asena Bu Yıl Da Konya'da: Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe (Üstün Akmen) - 4/24/2013
  • Jürilerin Koltuk İşgali (Nedim Saban) - 4/23/2013
  • MERYEM'İN VASİYETİ Walter Kerr Theatre'da perde açtı! (Ali Kemal Güven) - 4/22/2013
  • Kaan Erkam'ın Oda Tiyatrosu Sosyal Yasak Tanımlıyor: Tabusuz (Üstün Akmen) - 4/22/2013
  • Cengiz Sezici Röportajı (Ulya Altıntaş) - 4/21/2013
  • Kadına Şiddet Bu Kez Farklı Bir Konseptle Sahnede… Kurdele ya da Artı Sonsuz (İhsan Ata) - 4/21/2013
  • Neil Simon'ından Bir Nedim Saban Uyarlaması: Aşk'a 103 Adım (Üstün Akmen) - 4/17/2013
  • Murat Prosciler Röportajı (Ulya Altıntaş) - 4/17/2013
  • Değişmeyen Düzenin Oyunu: Nafile Dünya (Üstün Akmen) - 4/15/2013
  • Doğum Gününüz Kutlu Olsun Nisa Ablacığım, Hayat Tesadüflerle Dolu (Can Murat Yaşar Şengel) - 4/12/2013
  • Ailesi Olsa da Olmasa da Herkes Bir Çocuk Sonuçta... (Deniz Zengin) - 4/8/2013
  • İstanbul'un Kadıköy'ünde Kabare Zevki: Bize Bir Haller Oldu (Üstün Akmen) - 4/8/2013
  • Newton Bilgisayardan Ne Anlar (Cüneyt İngiz) - 4/8/2013


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..