| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Giderilemeyen Susamışlığın Öyküsü: Her Yıl Kuşlar Geri Gelir
Üstün Akmen




1950’lerin ortasında öfkeli genç kuşak yazarı Arnold Wesker, daha çok da John Osborne’un tiyatroda yaptığını 90’larda Jez Butterworth, David Eldridge, Sarah Kane, Martin Mc Donagh, Mark Ravenhill ve Judy Upton ile el ele vererek birlikte hayata geçirdi, ilgilenenler mutlaka anımsayacaklardır. Bunların arasından Jez Butterworth’un “Nehir-The River”ini geçtiğimiz sezon Oyun Atölyesi yapımı olarak izlemiştik. Jez Butterworth (1969), İngiliz oyun yazarı, senarist ve yönetmen. Butterworth’un In-Yer-Face çizgisinden 2012 yılında “Nehir-The River” ile koptuğunu da biliyoruz.

Bence önemli bir yazar.

LEVENDOĞLU DENİLİNCE…
Jez Butterworth önemli bir yazarsa; bizim tiyatro sanatçımız, yönetmenimiz, çevirmenimiz, sinema ve televizyon dizilerimizin güçlü oyuncusu, yazarımız Ahmet Levendoğlu da zorluklarla didişmeyi sevmemekle birlikte güçlüklerle uğraşmaktan geri durmayan, karanlıklar karşısında gözünü kırpmayan bir ustamızdır.

Sahneye koyacağı eseri seçerken, gerek tematik açıdan, gerekse diyalog yazmada yaratıcılık eksikliği olmamasına özellikle özen gösterir.

Çeviri yaparken metne tabu gibi sadık kalır, ama şayet varsa gündelik içeriksiz konuşmalar üzerinde müthiş titizlenir, güncel "espri"ler niyetine sunulan sulu sepkenlikleri “şekle şemaile” eriştirir.

Ve Ahmet Levendoğlu oyun metninde söyleyecek sözü olan Jez Butterworth’ün 2008 yılında yazdığı “Parlour Song”unu almış, “Her Yıl Kuşlar Geri Gelir” başlığı altında dilimize kazandırmış, insan ruhunu ve ikili ilişkileri mıncıklamayı seven yazarın koluna girmiş. “Nehir” gibi üç karakter üzerine kurulmuş oyunu bu sezon için sahneye getirmiş.

KONU
Konu bizim için pek yabancı değil. 11 yıllık evli olan Ned (Şerif Erol) ile Joy (Şebnem Sönmez) İngiltere’de “bin yıllık ormanın yerine yapılan ‘kutu kutu evlerde’” ikamet etmektedir. On bir yıl süren evlilik süresince çok şey eskimiş, yıpranmış, sıra dışı kalmıştır. Bu tekdüzelik Joy’u sıkmaktadır, bıkmıştır. Bunu değiştirmek için eskimişlikle savaşmak şarttır. Ned ise bu eskimişliğin geçiştirilebileceğine, hatta giderek yepyeni bir dünya ile karşılaşabileceklerine inanmaktadır. İşin esası, Ned’in işi sorunun omuriliğini oluşturmaktadır. Ned kentteki eskimiş, yıkılmak üzere olan, belki de kendiliğinden yıkılırsa tehlike arz edecek olan, yıkılıp yerine AVM(!) yapılacak olan binaları hesaplı kitaplı bir şekilde dinamitleyerek yıkan ekibin başıdır. İşini seviyor mu, sevmiyor mu anlaşılamamaktadır, ama işinden heyecan duyduğu bellidir. Gel gelelim, karısı Joy onun işini beğenmemekte hatta küçümsemektedir.

Çiftin komşusu Dale’in ise bir araba yıkama şirketi vardır ve orada göçmen Kosovalıları çalıştırmaktadır. Dale, Ned ile arkadaştır.

“YENİDEN YAPILANMA”
Butterworth, oyun içinde esasen doğanın birileri tarafından gaddarca yok edilişini, kendimizden ve birbirimizden göz göre göre uzaklaşışımızı, kentleri “yeniden yapılanma” sahtekârlığı altında yıkanların bizlere daha kötüsünü kakalamalarının yanı sıra hiç de gereksinim duymayacağımız tüketim öğelerine duyduğumuz sınırsız ilgiyi işliyor.

Metin, dramaturgi hiç kuşkum yok yer/yuva/yurt kavramlarının ekseninde bir bellek mekânı oluşturma özelliğine sahip. Ahmet Levendoğlu bu özelliği, anımsananla unutulan arasındaki seçtikleriyle kurgulamış, zaman ve mekân boyutunda ele almış. Bellek, mekân ve zaman insanın var oluşunun temel kategorileri değil mi? Mekânı doğal bir olgu olarak ele alınca, sağduyuya dayalı günlük anlamları doğallaştırmış. Düşünme ve kavramlaştırma biçimlerini yazılı sözcüğün mekânlaştırmalarıyla bulmuş. Bir iletişim bölgesi yaratmasının yanı sıra mekânı ve zamanı birlikte ele almış, sahneye taşımış. Butterworth’ün yazılı metninden kişisel belleği olduğu kadar, ortak belleği de işlediği özel bir form çıkarmış. Tıpkı belleğin anıları ve anları bir araya getirerek bir şimdi yaratması gibi yeni bir bileşim yaratmış.

YARATICILAR
Taciser Sevinç oyun için başarılı mekân yaratmış. Gene de Sevinç’e sorayım: Sahnenin sağındaki ve solundaki yapraklara ne gerek var? Kemal Yiğitcan’ın ışık tasarımı, hiç kuşkum yok ki son derece titiz bir çalışma ürünü.

Oyunculardan Şerif Erol, üretici-sanatçı olduğunu unutmuyor. Canlandırdığı karakteri yansılamıyor, bir simülatör değil, uyarıcı işlevi görüyor.

Ziya Kürküt’ün metni söyleme biçimi, davranışsal stratejisinin özel durumu gibi. Kimi kez eylemin yer aldığı ortamın konuşma biçimlerine ve öykünmeye bağlı olarak gerçeğe benzer kılıyor, kimi kez her tür öykünmeyle ilişkisini kesiyor, özgün konuşma biçimlerini aynen alarak gerçeklik etkisi yaratma çabasında olmayan, ama kendi kuralları olan sesbilimsel, retorik, prozodik bir dizge biçiminde düzenliyor.

VE ŞEBNEM SÖNMEZ
Gönlümde yıllardır pamuklara sararak beslediğim oyunculardan Şebnem Sönmez ise determinist ve doğalcı ideolojiye ve estetiğe uygun olarak, bir çevre kuramından, “gerçekimsiliğin” ve gerçeğin estetiğinden yola çıkıyor. Bedenini basit bir gösterge vericisi, izleyiciye yönelik işaretler göndermek için ayarlanmış bir semafor olarak kullanmıyor.

Şebnem Sönmez, izleyicinin bedeninde enerji, arzu yönlendirmesi, itkilerin yükselişi, yoğunluk ya da ritim olarak adlandırılabilecek etkiler uyandırıyor.

Gene de bana sorarsa (ki neden sorsun, gider Ahmet Levendoğlu’na sorar), o karaktere biraz erotizm katması gerekiyor.

Üstün Akmen

Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 25
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Tanrı, Eskişehir'de Sahneye İniyor: Jeanne D'Arc'ın Öteki Ölümü (Üstün Akmen) - 12/17/2014
  • İzmit'te 'Alternatif Bir Tiyatro'nun 'Uyan-Ma'sı (Melisa Ayşegül Çal) - 12/16/2014
  • Komedi Dünyasında Yeni Soluk (Begüm Yılmaz) - 12/15/2014
  • İbrahim Zübükzade Başkent Ankara'ya Geldi (Füsun Balkaya) - 12/15/2014
  • Savaş Başar İçin Oğlundan Saygı Duruşu: Öykülerden Oyunlar (Üstün Akmen) - 12/14/2014
  • ...İki Dahi Yönetmen... Çürük Temel... Oya Palay Sahnedeki Bir 'Grande Dame'... Ekip Çalışması (Can Murat Yaşar Şengel) - 12/14/2014
  • Ankara Şinasi Sahnesi'nde, Tiyatro Kedi 'İlhan Şeşen’' Şarkılarını Dinletmek İçin Seyirciye Güzel Bir Fırsat Sundu... (Füsun Balkaya) - 12/12/2014
  • Bir Delinin Hatıra Defteri - Genco Erkal (Yurdagül Yurtseven) - 12/9/2014
  • İlk Kültür Bakanı, Kültür-Sanat ve Çevirinin Büyük Ustası Halman Hocamız Aramızdan Ayrıldı (Füsun Balkaya) - 12/8/2014
  • 12 Öfkeli Adam Üzerine Bir İnceleme (Zeynet Öztunca) - 12/3/2014
  • Giderilemeyen Susamışlığın Öyküsü: Her Yıl Kuşlar Geri Gelir (Üstün Akmen) - 12/3/2014
  • Seni Seviyorum Adamım (Füsun Balkaya) - 12/1/2014
  • Alpay Ulusoy Röportajı (Ulya Altıntaş) - 11/30/2014
  • Kadir Anıl Adıgüzel Röportajı (Ulya Altıntaş) - 11/30/2014
  • Ekim Ayı ve Düşündürdükleri... (Can Murat Yaşar Şengel) - 11/27/2014
  • Deli Deli Hallarda! 'Deliha' - Bir Kadın Komedi Oyuncusu'nun Beyaz Perde Başarısı (Füsun Balkaya) - 11/24/2014
  • Bakarsın Bulutlar Gider (Burak keleş) - 11/24/2014
  • Arlecchino'dan Kean'e: Aktör Kean (Cüneyt İngiz) - 11/24/2014
  • Başkent Büyük Tiyatro'da İbsen, Yalman, Kurt 'Hedda Gabler' Buluşması (Füsun Balkaya) - 11/22/2014
  • Genco Erkal'dan Virtuozite Örneği: Bir Delinin Hatıra Defteri (Üstün Akmen) - 11/21/2014
  • Bezirgan (Burak keleş) - 11/14/2014
  • Tiyatro Aşhk - Tatminkar Ödül (Cüneyt İngiz) - 11/13/2014
  • Hilafet, Sadece Hz. Ali Soyundan Gelenlerin Mi Hakkı: Kerbela (Üstün Akmen) - 11/12/2014
  • Tiyatro Üzerine Yazarken Yönetmen Çağan IRMAK Yolumu Çevirdi - 'Unutursam Fısılda' (Füsun Balkaya) - 11/12/2014
  • Ayışığı Sirki (Çocuk Oyunu) - Adana Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu (Kurtuluş Bilgilioğul) - 11/9/2014
  • Gerçekten 'Olacak Şey Değil' (Cüneyt İngiz) - 11/8/2014
  • Bir Son Değil Diriliştir Kerbela (Yurdagül Yurtseven) - 11/5/2014
  • Yalancı Aranıyor - Adana Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu (Kurtuluş Bilgilioğul) - 11/5/2014
  • Hedda Gabler - Ankara DT (Emre Saklıca) - 10/22/2014
  • Şekib Avdagiç'in Mutlaka Yargılanması Gerekiyor (Üstün Akmen) - 10/22/2014
  • Üstün Akmen, Hıncal Uluç'un 'AKM Ne Olacak' Yazısını Değerlendirdi (Üstün Akmen) - 10/8/2014
  • Gazeteci, Yazar Recep Bilginer Ölümünün 9. Yılında Anıldı (Füsun Balkaya) - 9/30/2014
  • Diyebilirim ki Yıllar Sonra İlk Kez Tahmin Edemeyeceğiniz Kadar Heyecanlıyım (Hüseyin Köroğlu) - 9/29/2014
  • Tiyatrocu'lardan Sinemacı'lara Bir Tad: ÇİLEK (Füsun Balkaya) - 9/23/2014
  • Çağdaş Ödül Anlayışını Kutluyorum: Direklerarası Tiyatro Seyircileri (Füsun Balkaya) - 9/20/2014
  • Hürrem Sultan (Füsun Balkaya) - 9/18/2014
  • Ali Paşa Hanı Olayı ve Erkal Kardeşler... (Üstün Akmen) - 9/17/2014
  • Asutay'ın istifaya zorlanması, Kenter'den istifasının istenmesi (Üstün Akmen) - 9/11/2014
  • Türkiye'de Güzel Şeyler de Oluyor: Artiz Mektebi (Üstün Akmen) - 8/21/2014
  • Bu Oyunu İzlemenin 'Vakti Geldi' (Meryem Şahin) - 8/15/2014


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..