| Tiyatro Kursu | Şirket Tiyatrosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Hakkımızda | Yazılar | Haberler | Yazarlar | Tiyatro Oyunları | Tiyatro Grupları | Sanatçılar | Kaynak | Duyuru Panosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ismarlama Oyun ya da Melih Anık İstanbul Devlet Tiyatrosu, geçen sene Sersemler Evi'nin gördüğü ilgi üzerine, yazarı,Toby Wilsher'e , Kral Dairesi'ni ısmarlamış. Oyunun hazırlanış hikayesini yönetmen yardımcısı ve çevirmeni Selen Korad Birkiye şu satırlarla anlatıyor: "Geçtiğimiz yaz,Wilsher ile çeşitli konu alternatifleri üzerinde uzun süre yazıştıktan sonra ,3 Nikah'ın kaba snopsisi geldiğinde bunun üzerinde odaklanmak üzere İDT yönetimi ile antat kalındı.Oyunda konuşabilen üç karakter olacağı için,Wilsher Ağustos ayı boyunca dialoglarla bezeli metin üzerinde çalıştı.Metni gönderdikten ve ben yarısını çevirdikten sonra,ortaya çıkan oyunu İDT sanat yönetmeni Osman Wöber'e gösterdim.Ancak Wöber kafasındaki projede söze yer olmadığını,yeni teatral açılımlar denemekten yana olduğunu söyleyince,ikinci ve üçüncü metinler yazıldı,her seferinde tekrar çevrildi,provaların ilk haftası dördüncü versiyonun yazım ve çevirisi hala sürmekteydi.Sonuçta her iki tarafı da memnun edecek bir ortak noktada buluşuldu.Bu arada toplam dialogların uzunluğu yaklaşık 3-4 sayfaya,metnimiz ise 50 sayfadan 25 sayfaya düşmüştü.Bu demekti ki esas işimiz provalar aşamasında başlayacaktı." Yönetmen yardımcısı Selen Korad Birkiye, bundan sonra sahnede mask ile yapılan oyunculuk "workshop" sürecinden bahsetmiş ve "Böylece tiyatroda adı çok geçip, varlığına ise yeterince sık rastlayamadığımız bir ansamble çalışmasına imza atıldı" diye yazmış. "Kaba snopsis"i üzerinde "antat" kalınan bir oyunda "workshop" sürecinden geçilerek "sık rastlanmayan bir "ansamble" çalışmasına imza atılmış" olmasına, İDT adına çok sevindik.(!) İDT sanat yönetmeninin kontrolünde, yazar,çevirmen ve yönetmen işbirliği ile yaratılan ısmarlama oyun süreci, herhalde değişik bir işbirliği örneği olarak hatırlanacaktır.Umarız ki İDT, başka oyunlar için de bu yolu denemekte ve yeni "teatral" açılımların ortaya çıkarılması için sabırla uğraşmaktadır. Ama doğrusunu isterseniz ortaya çıkan gösterinin, İDT sanat yönetmeninin kafasındaki yeni "teatral" açılımlar deneyen bir çalışma olduğundan kuşkuluyuz. Hatta oyunun –gösteri mi demeliyiz acaba?-Sersemler Evi'ni aşan, yeni bir açılım getirdiğini söylemek de olanaksız. Selen Korad Birkiye'nin ifadesiyle "Çağdaş tiyatronun başlıca dertlerinden olan ve tiyatroda evrensel dil arayışlarının temel sorunu olan bu durumu farklı bir "medium" üzerinde tekrar test etmenin " dayanılmaz cazibesinin yansımaları da ortada yok zaten. Sahnedeki gösteri için, yazarı "Üç Nikah Üç Cenaze: Kral Dairesi" derken İDT "Kral Dairesi (Üç Nİkah Üç Cenaze)" ismini kullanmış. Zaten sabun köpüğü bir içeriğin, isimdeki "ihtişam" ile doldurulamayacağını da bu gösteri ile anlamış olduk. Bu anlayış, "Kral Dairesi"nin 4.sınıf otel odası dekoru ile sunulmasıyla "uyum" içinde. Ayni isimde bir filmi de çağrıştırmasının getirdiği yanılsamanın üzerinde durmuyoruz. Oyunun "Kaba snopsis" ile başlayan ve de provaların ilk haftasında dördüncü versiyonun yazımı ile devam eden sürecin sonunda yarı yarıya azalan metni, "yolda düzülen kervan" örneğini anımsatır şekilde ,anlamını kaybeden bir sona doğru alelacele "toparlanmış" gibi duruyor. Bilgisayar sistemindeki bir arıza nedeniyle , üç ayrı personel tarafından, İstanbul'da bir otelin kral dairesi için üç ayrı çift adına yapılan rezervasyon,çiftlerin otele gelmeleri ile fars türü bir oyuna dönüşüyor. Gösteriye, çok bilindik bir fars hikayesinin maske ile oynanan biçimi demek daha doğru olacak. Bu şekli ile de "mask kullanan tiyatronun" hem konusu hem de uygulanışı yönünden yeni bir "teatral" biçim olmadığı da kesin. Sanki her oyun "maske"lenerek yeni bir şey ortaya çıkarılabilirmiş gibi bir yanlış bir izlenim veriliyor. Oysa,mask kullanan oyunların gerek içerik gerekse biçim açılarından, "bütünsel" olarak farklı olması gerekir. Görünen odur ki , Sersemler Evi'ni yaratmış bir yazar, İstanbul seyircisi için bir şeyler ortaya çıkarırken, kafasındaki ülke algılamasını da ifşa etmiş . Bu açıdan da Kral Dairesi , şematik ve özensiz bir gösteri haline dönüşmüş , seyirciye de haksızlık(saygısızlık mı?) edilmiş. Ama bunda yerli yönlendiricilerin de katkısı olsa gerek. Oyunun sonunda terörü çağrıştıran sahneler, provalarda " toparlanan" gösterinin sonunu getirmek için bulunan "ilginçlik" olarak kalmış. Hoşça geçirilmesi amaçlanan 90 dakikalık gösteride bu durum, salon dışına konulmuş anı defteri (bizde az görülür bir uygulama) kadar önemsenmemiş olmalı. İlginç sayılamayacak "trük"lerle doldurulan ve de daha bir sezon önce benzeri yapılmış bir gösterinin yeni bir isimle sahnelenmesinden, İDT'nin ne amaçladığı anlaşılamıyor. Gösterinin yaratılış süreci, gösterinin kendisinden çok daha ilginç.Bu nedenle de gösterinin kendisinden bahsetmek yerine süreçten bahsetmek zorunda kalıyoruz. Bu gösterinin oyuncuları ,ciddiyet,samimiyet ve de fedakarlıkla ellerinden geleni yapıyorlar. Ama gösteri onların gayreti ile kurtulacak gibi değil,zaman zaman seyircinin cılız gülüşleri ve de sahnedekine , o her zamanki hoşgörü ve saygısı ile bağışladığı alkışlara rağmen. 6 YTL'lik fiyat ile ucuz tiyatro sunma olanağının, dikkatle seçilmiş ve de kendini tekrar etmeyen eserlerin sunumunda kullanılmasını tercih ederiz.Bunun, sorumluları için zorunlu bir görev olduğuna inanıyoruz. Bu tür gösterilerin ,bu olanaklara sahip olamadan, olağanüstü gayretle tiyatrolarının kapılarını açık,sahne ışıklarını yanık tutmaya çalışan nice ödeneksiz tiyatroya ve sanatçıya haksızlık; tiyatro dünyamız için umut kırıcı olduğunu düşünüyoruz.
Melih Anık Yazarın Tüm Yazıları Paylaş Tweet OĞUZHAN BAŞ - ( 3/28/2008 ) ÇOK GÜZEL OLMUŞ.ÇOK BEĞENDİM.İYİ BAŞARILAR |
Tiyatro Kursu Başlıyor! 19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de! Çalışanlara yönelik hobi sınıfı! Duyuru Panosu!
Son Eklenen Tiyatro Oyunları
Güncel Yazılar
Yazar olmak ister misiniz? Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...
Güncel Haberler
Tiyatro Dünyası'nı takip Edin | .. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|