| Tiyatro Kursu  | Şirket Tiyatrosu
Tiyatro Dünyası
Tiyatro Dünyası Bu Sahnede...
 
Ana Sayfa  |  Hakkımızda  |  Yazılar  |  Haberler  |  Yazarlar  |  Tiyatro Oyunları  |  Tiyatro Grupları  |  Sanatçılar  |  Kaynak  |  Duyuru Panosu  |
Poyrazoğlu'ndan Aşkın Matematik Hesabı: İyi Günde Kötü Günde
Üstün Akmen




Günümüz tiyatrocusu, ekonomik kriz ortamı olsun ya da olmasın, maddi sorunların içinde her daim boğum boğum boğulmakta. Eee, bu durumda doğal olarak da ticari kaygılarla hareket ediyor. Dolayısıyla, tiyatrocularımızın bir bölümü repertuvarlarını yaparlarken genellikle “komedi” türünü yeğliyorlar. Halkımız gülüyor, eğleniyor. Daha doğrusu öyle sanıyorlar. Gel gelelim, kazın ayağı öyle değil! Komedi diye sahnelenen oyunların çoğunun düzeyi tam anlamıyla evlere şenlik. Halkımızı ota çoka güldürtüyorlar. Oynadıkları fars desen fars değil, vodvil desen ilgisi yok, bulvara hiç benzemiyor... Onların komedi adına yaptıkları, bugüne değin konuşma dilimize değil, sadece argomuza katkı sunuyor. Çünkü yaptıklarını argoya dayıyorlar.

Komedi türü oyunlar seçen tiyatrolar arasında Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu da var. Ancak Ali Poyrazoğlu, adını taşıyan tiyatrosunda daima geçmişle hesaplaşmak üzere komedi tiyatrosu yapmakta. Bu tavrıyla da, olumsuz ortama bir şövalye gibi dayatmakta… Kendi yazmıyor, ama kendi yazmış gibi oluyor. Yurtdışında izlediği, beğendiği yabancı dilde yazılmış “yerli olmayan” eseri alıyor, dilimize çevirdikten sonra yerli yaşama uyduruyor, uyguluyor. Dikkat buyurun, “uyarlıyor” demiyorum. Çünkü o “uyarlamıyor”, “uyguluyor”. Eline aldığı “yabancı” eseri, bilgi birikiminin süzgecinden geçiriyor, hatta adeta damıtıyor. Oyunun içindeki düşünceyi, içinde yaşadığımız toplumun yaşamına uyguluyor. Argoya gerek görmüyor, bayağılığa düşmüyor, sadece sözcüklerle incelikli bir biçimde ve biçem içinde oynuyor.

Ali Poyrazoğlu, geçen sezon “Tak Tak Takıntı”, “Ben Eskiden Küçüktüm”, “Koçum Benim...” gibi yapımlarıyla çok geniş kitleleri tiyatro sanatıyla buluşturdu. Özellikle “Koçum Benim…”de dere tepe düz gidip doğayı, insanı, dünyayı anlamaya, öğrenmeye, keşfetmeye, değiştirmeye ve yenilemeye dönük bilgilerini seyircisiyle paylaştı. Paylaşmakla kalmadı, izleyicisine “enjekte” etti. Yaşamın sıkıntılarını göğüslemeleri, yalnızlığı yenmeleri amacıyla dopdolu, insanoğlunun yanına ilişti, yerleşti. Dünyadan gelip geçmeyi bir meydan okuma olarak kabullendiğini ilan etti; izleyicisini de yüreklendirdi, kabul ettirdi. Müzik, şiir, resim, kukla, heykel, dans, tiyatro, sinema dediğimiz zaman zaman ayrışan, kimi zaman iç içe geçen dillerde, ama tiyatro formatı içinde güldürürken dersler verdi.

Ali Poyrazoğlu, bu kere de gitmiş Pierre Palmade-Michel Laroque ikilisinin Fransa’da pek tutulan “Ils se Sont Aimés (Birbirlerini Çok Sevmişlerdi)”sini almış,”uygulamış”. Uygularken adeta baştan yazmış, adını da “İyi Günde Kötü Günde” olarak saptamış. Ortaya tiyatro açısından farklı biçemi olan bir aşk oyunu çıkmış. Konusu açısından aşkı taze tutmanın bilgeliğini seyirciye örneklerken, aşkın da bir matematiği olduğunu, bilmem kaç bilinmeyenli denklemlerin “bilinenler” “bilinmeyenler” diye ayrıştırılması gerektiğini, bu matematiği sökenlerin yaşamlarında başarı üstüne başarı kazanacaklarını vurgulamış.

Yukarıda değindiğim farklı biçeme değinmek gerekirse, andığım “farklılık” esasında usta birer stand-up’cı da olduklarını öğrendiğim Pierre Palmade-Michel Laroque ikilisinin tiyatroyu psikolojik değil, plastik ve fiziksel görmesinden kaynaklanmakta. İkilinin “Le Divorce” ve “Nicole Me Quitte” başlıklı oyunlarını da videodan izlediğim için, bu saptamamı rahatlıkla söyleyebiliyorum. Ali Poyrazoğlu’nun “uygulama”sındaysa tiyatronun fiziksel dili, sözcüklerin diliyle aynı psikolojik çözümlemelere ulaştırılıyor. Ali Poyrazoğlu, Pierre Palmade-Michel Laroque ikilisinin yorumunun dışına taşıp; kalıplaşan mantığın yanı sıra, akıl yürütmeden varılan sonucun düşünceyi sığlaştıracağını savlıyor. Düşünce alanımızın, kendini tekrar etmenin dışına çıkamadığından yakınıyor. Dünyadaki örnekleriyle ilgisi olmayan oyundaki Leyla ile Savaş karakterlerini sıradanlaştırmıyor, toplumumuzdaki yepyeni birer gerçeklik olarak önümüze çıkartıyor. Bunları yaparken de, araya müzik sıkıştırıyor. Perdeyi, sözleri Sadık Şendil’e (1913–1986), bestesi Teoman Alpay’a (1932–2005) ait olan bir şarkıyla açıyor, aynı şarkıyla kapatıyor. Aristokrat bir ailenin güzel kızı Pola ile fakir besteci Hüber Gran’ın 1770 yılında Paris’te yaşadıkları aşk öyküsünün anlatıldığı Kerime Nadir’e ait olan bir romanın, 1970 yılında sinemada iki yüzyıl sonrasının İstanbul’una Orhan Aksoy tarafından uyarlanmış filminde Esin Engin (1945–1997) tarafından seslendirilen şarkıyı “kanaviçe” olarak kullanıyor. Filmde, Akıncılar Orkestrası’nın piyanisti Fikret’in (Kartal Tibet), yaşlı gözlerle Selda’ya (Hülya Koçyiğit) bakarak söylediği, bir döneme damgasını vurmuş ve ağızlarda sakız olmuş olan (Esin Engin’in sesinden) banttan gelen şarkısına eşlik ederek Şendil’in, Alpay’ın ve Engin’in üzerlerine ışıklar yağdırıyor. “Bana kollarını uzatsan biraz/Sana kul olurum, seven ne yapmaz/Gel öldür, bu ömür böyle tükensin/Sana bin can feda, seven ne yapmaz//Bu gönül, uğruna neye katlanmaz/Öl desen ölürüm, seven ne yapmaz/Gel öldür, bu ömür böyle tükensin/Sana bin can feda, seven ne yapmaz” diye “terennüm” ederek, üç sanatçının üzerlerine ışık yağdırmakla yetinmeyip, seven insanın neler yapabileceğini bir de müzik yolu ve vücut diliyle anlatıyor. Seven insan, en azından can yakmaz demeye getiriyor. Seven, sevdiği için ne kadar kötü düşünürse düşünsün, ne duyumsarsa duyumsasın sevdiğinin canını yakmaz diyor. Yalan söyleyemez diyor, aldatamaz diyor, sevdiğini üzemez diyor.

Özdemir Çiftçioğlu, Ali Poyrazoğlu’nun baştan yapılandırdığı metne uygun bir sahne düzeni kurmuş. Sanal defter, sanal kalem, sanal bardak ile seyircinin zihinsel bir yolculuğa çıkmasını sağlamış. “Yaşam göreceli, ama hayaller hiç de öyle değil” iletisini pek güzel yansıtmış. Tekil kalmış çokluğun altını iyi çizmiş. Dekor tasarımına imza atan Ali Yenel, iki sandalye ve René Magritte’den (1898–1967) görünenin dışındaki anlatımsal kullanıma örnek üç röprodüksiyonla işi çözmüş. Sanatçının “La trahison des Images (İmgelerin İhaneti)” başlıklı çalışmasında tütün dükkânı reklâmı gibi algılanan pipo resminin altına "Bu bir pipo değildir (Ceci n'est pas une pipe)” yazmasını örnek alarak, maske takılmış iki elma tablosunun altına “Bu bir dekor değildir” diye yazarak, Leyla-Savaş karakterlerinin çelişkisini simgelemiş. Kimin yaptığını bilemediğim ışık tasarımıysa, sadece aydınlatma ve renklendirme amaçlı kullanılmış. Neyse ki, yanılsamalara geçit vermemesiyle oyunu bozmamış.

Duygu paleti çok yüksek usta oyuncu Nilgün Belgün, Leyla’nın seyirciyle olan iletişimini çok iyi sağlıyor. Nilgün Belgün, oyuncunun büründüğü karakterin ancak kendi, biricik duygularıyla denetlenebileceğinin ya da yaşanabileceğinin olumlu bir örneğini vermekte. Ali Poyrazoğlu, içindeki istek öğesini heyecanlanmak eyleminden gene başarıyla ayrıştırıyor. İkinci Perdede, Savaş’ın Leyla’yı gece yarısı telefonla aradığı tabloda, oyuncu iradesinin ve duygularının görünmez ışımaları aracılığıyla yapılan dolaysız sohbetin karşı konulmazlığını, bulaşıcılığını ve gücünü örnekliyor. Sessizken ya da devinimsizken, karanlıkta ya da ışık altında, bilinçli ya da bilinçsizce coşkularının ışımalarını ortaya cömertçe döküyor. Savaş karakterini hem bütünsel, hem derin, hem de eksiksiz değerlendirirken, fiziksel olarak da doğrusu mükemmel biçimlendiriyor.

Haaa… “İyi Günde Kötü Günde”yi sadece iyi kotarılmış bir komedi olarak belleyip seyretmeye gitmemeniniz gerekiyor. Benden söylemesi: “İyi Günde Kötü Günde”, her şeyden önce iki önemli oyuncunun resitali olarak izlenmeyi, gözlemlenmeyi ve alkışlanmayı hak ediyor.

(Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu - Abide-i Hürriyet Caddesi, Arzu Pasajı, No:227 Şişli / Telefon: 0212 231 21 00)

Üstün Akmen
Evrensel Gazetesi


Yazarın Tüm Yazıları


Paylaş      
Yorumlar

barcan - ( 12/4/2009 )
Emeğine sağlık ama şunu yapmayın ltfn bi tiyatro içinde bu kdr uzun yazılmazki=)

meltem özdemir - ( 2/22/2010 )
iyi günde kötü günde tiyatro oyunundan başka her şeye benziyor,bu oyunu seyrettiğim için utanç duydum rezaletten başka bir şey değil,sunturlu küfürler ve seviyesiz espriler,yazık çok yazık...

kemal - ( 4/12/2010 )
Ali Poyrazoğlu’ nun seyirciye karşı sarfettiği küfürleri ve yaptığı ahlaksız hareketlerin tamamını kendisine iade ediyorum.

sevda - ( 6/9/2010 )
ben oyunu ankara çayyolu devlet tiyatrosunda izlemiştim oldukça da keyifle izledim. dekorun özensiz olması ve oyunun2 kişi ile sınırlandırılması dışında bir sorun yoktu oyunculuk ve oyun içeriği güzeldi hatta metni elde etmenın yollarını arıyordum bu konuda yardıma ihtiyacım var....

Bu Oyun Hakkındaki Görüşlerinizi Paylaşın !

İsim
Mail  (Yayınlanmayacak)
Yorum
Güvenlik Kodu= 830
Lütfen bu kodu yandaki kutuya yazınız
 

    Son Eklenen Yazılar     En Çok Okunan Güncel Yazılar
27 MART… UMUDUNU ARAYAN BİR GÜN (Ahmet Yapar)
YOKLAMA LİSTESİ (Skeç)
    Tüm Tiyatro Yazıları

    Bu Tarihte Yayınlanan Diğer Yazılar
    Bu yazının yayınlandığı tarihte gündemdeki diğer yazılar aşağıda listelenmiştir...

  • Gençlerin Tiyatro İhtiyacı ve Mücadelesi (Kerem Kıtay) - 3/15/2009
  • Azerbaycan Üç Nokta Gazetesi Köşe Yazarı Prod. Dr. Vagıf İbrahimoğlu'ndan Türk Dünyasına Sesleniş (Vagıf İbrahimoğlu) - 3/15/2009
  • Tiyatro Neden Güzeldir? (Ulaş Tuzak) - 3/15/2009
  • Konak Gençlik Tiyatrosu (Ulaş Tuzak) - 3/14/2009
  • Neden Fırtına Koptu ve Neden -Kendi Gök Kubbemiz- Çatırdadı? (Rıfkı Demirelli) - 3/14/2009
  • Özerk Sanat Konseyi (Savaş Aykılıç) - 3/14/2009
  • Yassakkk! (Yurdagül Yurtseven) - 3/12/2009
  • Maskeliler - İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Şehir Tiyatroları / Kurnaz Yazar… -Bukalemun- Metin… (Melih Anık) - 3/12/2009
  • Sahne Senin İstanbul... (Orhan Aydın) - 3/10/2009
  • Kurt Puslu Havayı Sever (Nedim Saban) - 3/10/2009
  • Poyrazoğlu'ndan Aşkın Matematik Hesabı: İyi Günde Kötü Günde (Üstün Akmen) - 3/10/2009
  • Nesrin Kazankaya ve Tiyatro Pera'nın başarılı yükselişi... (Rengin Uz) - 3/8/2009
  • ABBOO! DİLBER HALA (Yurdagül Yurtseven) - 3/7/2009
  • İşte Toron Karacaoğlu'nun El Yazısıyla Sansürlenen Belge (Nedim Saban) - 3/6/2009
  • Orhan Alkaya’nın Nedim Saban'ın Yazısı ile İlgili Açıklaması (Orhan Alkaya) - 3/6/2009
  • Şehir Tiyatroları'nda Yeni Bir Sansür Hikayesi (Nedim Saban) - 3/5/2009
  • Tiyatrom.com veda edeli 1 yıl oldu ! (Moderator) - 3/5/2009
  • Öldün Duydun Mu? – Altıdan Sonra Tiyatro (İsmail Can Törtop) - 3/5/2009
  • Tiyatroda Günlük 5 Mart 2009 (Melih Anık) - 3/5/2009
  • Tiyatromuzda Mustafabey Ödülleri ve Açtığı Körkuyu (Üstün Akmen) - 3/4/2009
  • Çürüme (Orhan Aydın) - 3/4/2009
  • Röportaj: Tiyatro Eleştirmeni Üstün Akmen gelecekten umutsuz... (Üstün Akmen) - 3/3/2009
  • Biri Sanat mı Dedi? (Berkan Karasu) - 3/2/2009
  • Kafka'yı Yakmışlar (!) : Dönüşüm / İstanbul BB Şehir Tiyatroları (Melih Anık) - 3/2/2009
  • Antalya Devlet Tiyatrosu - Bay Kolpert - David Gieselmann (Öznur Çetin) - 3/1/2009
  • Tiyatrocular İlgi bekliyor (Adnan Tönel) - 3/1/2009
  • Teatral Bir Yazı: BALIK SEVDASI (Yurdagül Yurtseven) - 2/28/2009
  • Nuh'un Uzay Gemisi (Küresel Isınma ile İlgili - Çocuk Oyunu) (Hakan Atalay) - 2/28/2009
  • Tiyatroda Günlük - 26 Şubat 2009 (Melih Anık) - 2/26/2009
  • Mağdur Kız, İşkenceci Celladına Karşı: Ölüm ve Kız (Üstün Akmen) - 2/26/2009
  • Dervişin İçindeki Ölümü: Derviş ve Ölüm (Üstün Akmen) - 2/25/2009
  • Çırağan Oyuncuları (Dündar İncesu) - 2/24/2009
  • Van Gogh - Tiyatro Gerçek / İkarus’un Uçuşu….Ya da Ateş Denizlerinden Mumdan Gemilerle Geçmek.. (Melih Anık) - 2/24/2009
  • Bir Delinin Hatıra Defteri - Ankara Devlet Tiyatrosu (Taner Can) - 2/24/2009
  • Bir Daha Çal Sam - İzmir Devlet Tiyatrosu (Ahmet Olcay) - 2/23/2009
  • Korkunun Ecele Ne Faydası Var, Ne De Katkısı!: ACI (Üstün Akmen) - 2/23/2009
  • Sakıncalı Piyade - Su Gösteri Sanatları Sahnesi (Uğur Mumcu) (Öznur Çetin) - 2/22/2009
  • Tiyatro Gerçek - Van Gogh (Arda Aydın) - 2/21/2009
  • ONE MINUTE! ONE MINUTE! (Yurdagül Yurtseven) - 2/21/2009
  • Ellerinizden öpüyorum sevgili Gazanfer Özcan (Rengin Uz) - 2/18/2009


  • Tiyatro Kursu Başlıyor!
    19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de!
    Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!



    Duyuru Panosu!



    Son Eklenen Tiyatro Oyunları

         Güncel Yazılar

    Yazar olmak ister misiniz?
    Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...

    Mail Listemize Üye Olun

         Güncel Haberler
    Tiyatro Maydanoz, Nazım’ın Kadınları ile Sahnede
    Tekin Deniz: Dümbüllü kavuğunu kimseye devretmedi

    Tiyatro Dünyası'nı takip Edin
     
     |  ..