| | Tiyatro Kursu | Şirket Tiyatrosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| | Ana Sayfa | Hakkımızda | Yazılar | Haberler | Yazarlar | Tiyatro Oyunları | Tiyatro Grupları | Sanatçılar | Kaynak | Duyuru Panosu | | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Marx’ın Dönüşü – Dostlar Tiyatrosu İsmail Can Törtop 
Ustalığını konuşturmak diye bir tabir vardır ya, Dostlar Tiyatrosu’nun yeni oyunu Marx’ın Dönüşü’nde Genco Erkal tam anlamıyla ustalığını konuşturuyor, yine… Sivas ’93 ile büyük yankı uyandıran Dostlar Tiyatrosu bu kez etkisini giderek daha güçlü hissettiğimiz ekonomik krize parmak basıyor. Hem de kapitalizmin bu büyük krizleri sıklaşan aralıklarla yaşayacağını yüz küsür yıl önce söyleyen Marx’ın ağzından konuşuyor. Oyunda Marx’ın kendisi için “teorileri artık geçerliliğini yitirdi” diyenlere karşı adını aklayabilmek için hayata kısa bir süreliğine geri dönüyor, global ekonominin kalbi New York’a. Bu oyun Marx’ın adını aklar mı onu tartışacağız ama Genco Erkal harikulade bir performans ortaya koyuyor. İzlediğim tek kişilik oyunlar içinde şimdiye kadarki en iyi performansı izledim, daha yazının başında tiyatro severlerden önce tüm konservatuar öğrencilerine tavsiye ederim. Koşun hemen izleyin… Howard Zinn’in yazdığı oyunu Özüm Özülgen dilimize çevirmiş. Marx, “öbür taraf”ta seyahat özgürlüğü olmamasına rağmen adını temize çıkarmak için geri dönmek istemektedir ve seyahat özgürlüğü olmadan özgürlük olamaz sloganıyla isyan eder… Öbür taraftaki özgürlük savaşçılarının da kendisini desteklemesiyle kısa bir süre için dünyaya geri gönderilir… Oyunda kapitalizmin krizlerini yüzeli yıl önce öngören Marx’ın ne kadar haklı çıktığı ve daha fazla zenginlik üreteceği beklenen kapitalizmin aslında nasıl büyük bir yoksulluk ve sömürü düzeni olduğunun altı çiziliyor. Bunlar Genco Erkal’ın keyifli oyunculuğu eşliğinde tartışılırken bir yandan da Marx’ın hayatı, evliliği, çocukları, dostlukarı da bahis konusu oluyor ve hatta yanlışları da… Tek kişilik oyunların en büyük handikabı seyircinin dikkatinin uzun süre dağılmadan kalabilmesinin sağlanmasıdır. Usta Genco Erkal bunu büyük ölçüde aşmış bu oyununda. Özellikle giriş bölümünde konsantrasyonun dağıldığı anlarda sahne üzerinde dolaşarak, seyirciye yaklaşarak, espriler yaparak, slayt gösterileri sunarak, ülkemiz siyasetine esprili dokundurmalar yaparak seyircinin ilgisi arttırılmış. Oyunun tekstinin de ilgi çekici olduğunun altını çizmek gerek. Sadece Das Kapital üzerinde konuşulmamış, Marx’ın evliliği, çocukları, arkadaşları da oyun içerisine gayet güzel serpiştirilmiş. Seyircinin dikkatinin daha fazla toplanması için oyunun sonuna doğru da birkaç sürpriz gerekiyor bence. Oyunun başındaki trükler diğer taraflarda da tekrarlandığı için artık ilgi çekici gelmiyor seyirciye ve seyirci oyundan düşmeye başlıyor. Genco Erkal’ın sesi muhteşem… Teknik olarak mümkün mü bilmiyorum ama ben algıladığım şekilde söyleyeceğim; sanki aynı anda 2 ses birden çıkarıyor. O kadar zengin bir konuşma rengi var ki, hayran kalmamak mümkün değil. Bu tek kişilik oyunu ilgi çekici kılan noktalardan biri de onun muhteşem sesi, vurgulamaları, ses tonlarıyla dansı… Oyunu ve teksti her ne kadar çok başarılı bulsam da tekstin kapitalist çizgiler içinde yazıldığını düşünüyorum ve bu noktada oyunu eleştirmek istiyorum. Kapitalizmi pek çok akımdan ayıran özelliklerden biri de düşmanlarını kendi içinde sindirmesidir. Kapitalizm, Marx’ın kitaplarını yakmak, onun yandaşlarını fiziksel olarak yok etmek yerine beyin yıkamayı tercih eder, “Marx’ın önemli bir insan olduğuna ancak tezlerinin geçerliliğini yitirdiğine” halkı ikna etmeyi tercih eder. Yani sistemin bütün düşmanları da sistem içine sempatik karakterler olarak yedirilirler… Bu bağlamda oyunda da bu durumu gördüğümü üzülerek söylemeliyim. Örneğin başlarda “Marx’ın çıbanları üzerinde konuşularak teorilerinin yanlışlığının tartışılmasını eleştirirken” ve bununla dalga geçilirken sonlarda Bakunin’i eleştirmek için onun ne kadar pis bir insan olduğu üzerinde durulmuş, onunla alay edilerek eleştirilmiştir. Görüşlerinden çok çok kısa bahsedilmiştir… Veya oyunun sonu; harikulade bir final, coşku uyandırıcı bir kurgu ama teknik olarak baktığımızda marketing dünyasının kurallarını yerine getiriyor bence… Diğer bir yandan içimden bir ses de “abartıyorsun” diyor; “okumayı, araştırmayı, derin tartışmaları sevmeyen seyircinin Marx’ın fikirlerini dinleyip değerlendirebilmesi için böyle renkli yollar bulunması doğaldır” diyor… İçimden gelen bu sese de hak veriyorum. Oyunun dekoru ve kıyafetleri çok çok başarılı… Marx’ın yaşadığı dönemin havası seyirciye son derece başarılı bir şekilde geçiyor. Arka planda ara ara projektör ile slayt gösterisi yapılıyor. Son dönem oyunlarda sıkça görmeye başladığımız bu özellik genel olarak beni rahatsız ediyor, çünkü genellikle bir türlü sahne ile arka plan arasında bir uyum sağlanamıyor. Ancak, Marx’ın dönüşü bu tekniğin nasıl başarılı uygulanacağına da bir örnek belki de. Arka plan oyunun önüne geçmediği gibi slaytlar fark ediliyor ve oyunu tamamlıyor. Tebrik ediyorum. Tatsız ve tatminsiz geçen tiyatro sezonunda Genco Erkal harika performansı ve başarılı oyun seçimi ile tiyatroseverlere bir sığınak olacağa benziyor. İsmail Can Törtop can@tiyatrodunyasi.com Yazarın Tüm Yazıları Paylaş  Tweet
- ( 3/24/2009 ) Melih Bey, yazımda Genco Erkal çok iyi yazıp bırakmadım, neden başarılı bulduğumu da anlatmaya çalıştım. oyun ile ilgili beni rahatsız eden yerlerin de altını çizdim. Başka bir sanatçı oynasaydı onun da güçlü ve zayıf yönlerinin altını çizerdim. Kaldı ki tanımamış sanatçılara dair övgü veya yergilerimi diğer yazılarımı okuyarak fark edebilirsiniz.. Genco Erkal veya başka bir usta için yazılan bir yazıyı okumadan onun hakkında bir övgü olacağını beklemek doğaldır, çünkü zaten bu gibi isimler başarılarıyla tiyatro çevrelerinde yer edinmişlerdir.. daha detaylı yazışmak isterseniz ben mail adresimi yazılarımın altına yazıyorum, bu adresten yazışabiliriz... melih - ( 3/24/2009 ) Eleştirinizi okumadan Genco ERKAL’ı öveceğinizi biliyordum.Aynı oyunu aynı başarıyla bir başka tanınmamış sanatçı oynasa aynı övgüleri yaparmıydınız? |
Tiyatro Kursu Başlıyor! 19 Kasım'dan itibaren her SALI Kadıköy'de! Çalışanlara yönelik hobi sınıfı!  Duyuru Panosu!
Son Eklenen Tiyatro Oyunları
Güncel Yazılar
Yazar olmak ister misiniz? Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...
Güncel Haberler
Tiyatro Dünyası'nı takip Edin 
|
.. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
