Özelleştirmeyi ve grevi anlatan oyun Dar Ayakkabı İle Yaşamak
Hayati Asılyazıcı
Duşan Kovaçeviç bir tiyatro ve sinema insanı. Dramaturg, Belgrad’da ki Zvezdara tiyatrosu sanat yönetmeni ,sırp bilim ve sanat akademisi üyesi, oyun yazarı, senarist, tiyatro ve sinema yönetmeni, artı diplomat.
İBB Şehir Tiyatroları’nda üçlemenin sonuncusu olan ‘’Dar Ayakkabı ile Yaşamak’’ adlı oyunu, Kovaçeviç’i gündemde tutan soluklu bir yazar olduğunu görüyoruz. Üçlemenin dışında ‘’Profesyonel’’ adlı bir diğer oyunu, İD Tiyatrosu’nda ilgi ile izlenmekte olan bir diğer oyunudur.
Dört oyunla sürekli afişte kalmak her yazarın kolay ulaşabileceği bir özellik değildir. Salt bu özelliği ile Kovaçeviç yüzyılımızın basamaklarını hızla tırmanan bir oyun yazarıdır. Burada oyun yazarlığı üzerinde duruyorum. Diğer ilgilendiği alnaları yazımın başında belirttim. ‘’Dar Ayakkabı ile Yaşamak”, tiyatromuza bir ayrıcalığı daha getirdi. Sendikal hakları savunan ve özelleştirmeyi eleştiren nitelikli bir oyun oluşu ile de dikkati çekiyor. Özelleştirmenin gelişi güzel yapılmasında getireceği sakıncaları ve zararları net bir şekilde ortaya koyuyor. Devlet kurumlarının rastgele özelleştirilmesi ve bunun sonucu olarak ortaya çalışan emekçilerin direniş hakkı olarak grev’i kullanmaları doğal ve demokratik bir hak oluyor.Tıpkı bizim tekel işçilerimizin destansı direnişleri gibi. Politik özelleştirmeler bir ülkenin ekonomik gücünü sarsabilmektedir. Kovaçeviç’in oyununda gördüğümüz bir fabrikanın özelleştirilmesi ile doğan grev hakkı, oyunun temel söylemini traji- komik oyun kurgusunun temelini oluşturuyor.
Bilindiği gibi yıllardan beri işçi haklarını savunan ve grev olayını anlatan bir oyun görmedik. Ankara sanat tiyatrosu, İsmet Küntay’ın ‘’ 403. Kilometre’’ (1973) sendika haklarını, işçileri ve grev’i savunan ilk ve tek oyundu.
Oyunu, M. Nurullah Tuncer sahneye koydu ve oyunu betimleyen , yorumlayan sahneleyişi ve dekor tasarımı ile oyuna inanılmaz güzellikte başarı getirdi. Tuncer, üçlemede ki olağan üstü başarısını sürdürüyor. Oynanışa gelince: ‘’ Menejer ve Sunucu ‘’ rolünde ki Bennu Yıldırımlar herzaman ki gibi özenli ve olağan üstü başarısı ile dikkati çekiyor. Bora Seçkin’in Steva rolü oyunun kilit rollerinden biri; 3 önemli karakteri başarısı ile üst düzeye taşıyor. İbrahim Can, Nihat Alpteki ikilisi anahtar rolleri ile oyunun eksen kişiliklerinde gerçekçi ve inandırıcı başarıları ile dikkati çekiyor. Müge Akyamaç, Yeliz Gerçek çizdikleri kompozisyonları ile oyuna katkı sağlıyorlar. Tankut Yıldız pazarlamacı olarak karakterini başarı ile çiziyor.Volkan Ayhan, Çağrı Hün, Uskan Çelebi üç işçi rolüyle oyunun kurgusuna uygun rolleriyle dikkat çekiyorlardı.
Gamze Kuş ‘un giysi tasarımı, Fatih Mehmet Haroğlu’nun ışık tasarımı, Ersin Aşar’ın efekt tasarımı kollektif oyunun başarısına katkı sağlıyor. Oliver Josifovski’nin müziği oyunun yorumuna renkli biçimde katkı sağlıyor. Bilge Emin’in çevirisi; Kovaçeviç’i ülkemizde tanıtması ile tiyatromuzun repertuvarını zenginleştiren olağan üstü bir çalışma.
Yazar olmak ister misiniz?
Yazar olarak tiyatrodunyasi.com ailesine katılmak, yazılarınızı yüzbinlerce tiyatroseverle paylaşmak isterseniz tiyatrodunyasi@tiyatrodunyasi.com adresine mail gönderebilirsiniz...